“Boeiende cyberwestern”

 

In Beyond the Game volgt regisseur Jos de Putter (Het is een schone Dag geweest, Solo; de wet van de Favela) twee professionele gamers in hun voorbereidingen voor het wereldkampioenschap Warcraft III. Het dagelijkse leven van de Chinese Li Xiaofeng en de Nederlandse Manuel Schenkhuizen wordt boeiend en met een aandachtig oog en oor vastgelegd.

 

 

 

Warcraft
De strategische videogame Warcraft III is één van de meest populaire pc-games op internet. Wereldwijd houden miljoenen gamers zich dagelijks bezig met het wel en wee in deze virtuele wereld. Dat het niet zomaar een spel is, bewijzen enkele duizenden gamers die jaarlijks enkele malen bij elkaar komen om de wereldkampioenschappen Warcraft III uit te vechten. Er valt geld mee te verdienen. Veel geld.

 

Vooral in China zijn de professionele gamers enorm populair. Niet alleen staan sponsors in de rij om de beste spelers rijkelijk te steunen, ook loopt een groot jongerenpubliek warm voor de verrichtingen die de gamers uitvoeren op het computerscherm. Zo neemt Li Xiaofeng (‘Sky’ in de virtuele wereld) meerdere malen per jaar uitgebreid de tijd honderden fans van handtekeningen en foto’s te voorzien. Gemiddeld zo’n acht tot twaalf uur per dag is hij bezig met het professioneel spelen van games. Ook Manuel Schenkhuizen (‘Grubby’) heeft een dagtaak aan het spelen van games.

 

Pijnlijk
In Beyond the Game gaat De Putter op zoek naar het verhaal achter de gamer. In het geval van Li Xiaofeng betreft dit voornamelijk zijn erbarmelijke opvoeding – zijn ouders waren straatarm – en de relatie met zijn vriendin. In gesprekken met de ouders wordt duidelijk dat deze niet achter de keuze van Li stonden. Pijnlijk is het moment waarop de moeder lachend vertelt dat ze hem wel eens sloegen om hem van de computer weg te houden. Nu Li veel geld verdient met het spelen van games, stuurt hij zijn ouders regelmatig een flinke som geld. Wederom maken de ouders een onaangename, ondankbare indruk: volgens hen is het een teken van Li’s gehoorzaamheid aan hen.

 

Dat Li zich dagelijks flink wat uren vol overgave stort in een virtuele wereld is hierdoor wellicht begrijpelijk, al laat De Putter dit in het midden. De regisseur observeert enkel, en laat het na Li zelf naar de situatie te vragen. Ook de opmerking van Li’s chronisch zieke vriendin, die vindt dat hij zo nu en dan te weinig tijd voor haar heeft, kaatst de regisseur niet terug naar de gamer. De keuze om enkel te observeren maakt de documentaire wellicht toegankelijker, maar zorgt er wel voor dat een emotionele band achterwege blijft.

 

 

Geïsoleerd
Met de verhaallijn van de grootste vijand van Li – Manuel – is het niet anders. Ook hier kiest De Putter er bewust voor op een afstand te blijven. Een afstand die past bij de geïsoleerde leefwereld van de gamers. Net als Li, wordt ook Manuel grotendeels enkel omringd door zijn ouders en vriendin. De gesprekken die hij met hen voert, gaan direct of indirect altijd over games. Alsof ook hij aan niks anders meer kan denken. De keuze voor een appartement hangt volledig af van de mogelijkheden voor een snelle internetverbinding, hoe mooi en aanlokkelijk het onderkomen ook oogt.

 

Western
De Putter giet Beyond the Game in een aanstekelijke narratieve structuur; een western in cyberspace. Niet alleen speelt een deel van de confrontatie tussen beide gamers zich af in grotendeels desolate virtuele ruimten, ook de mythische status van beide gamers in met name China en de rivaliteit die tussen hen heerst doen denken aan de kenmerken van het western-genre. De uiteindelijke ontknoping, waarin de twee in een vroege finaleronde van het wereldkampioenschap tegen elkaar spelen, zit sfeervol en opzwepend in elkaar en brengt de gedrevenheid en professionaliteit van beide spelers goed naar voren. Een derde personage, de Zweedse ex-gamer ‘Madfrog’, zorgt zo nu en dan voor een diepere laag door de scheidslijn tussen de virtuele en werkelijke wereld openlijk te bevragen: “It’s like looking into the future.”

 

Het mooiste bewaart De Putter echter voor het eind: in een geïsoleerde ruimte midden op een druk podium wordt Li’s starende en overpeinzende blik centraal gevangen. De kijker ziet vervolgens hoe zijn ogen zich langzaam vullen met traanvocht. Niet veel later dwarrelt er een traan via zijn wang naar beneden. En dan krijg je het ook als kijker even moeilijk.

 

Waardering: *** half

 

Beyond the Game (2008) Regie: Jos de Putter Scenario: Jos de Putter Producent: Wink de Putter Camera: Vladas Naudzius, Richard van Oosterhout, Jackó van ’t Hof Muziek: Paul M. van Brugge Montage: Sander Vos Met: Manuel Schenkhuizen, Li Xiaofeng , e.v.a. Taal: Nederlands, Chinees, Engels Duur van de film: 76 minuten / Kleur Te zien vanaf : 19 maart 2009