web analytics

Voor Koningin en Vaderland (serie) – DVD-Recensie

Reacties zijn gesloten


FILM
Voor Koningin en Vaderland staat te boek als ‘de verlengde versie van Soldaat van Oranje‘. In 1979 zond de TROS de serie voor de eerste keer uit. Pas in 2005 werd de serie voor de eerste keer herhaald. Indies Home Entertainment brengt de serie nu uit als een 2-disc special edition.

Student Erik Lanshof, gespeeld door Rutger Hauer, is in 1938 aanvankelijk onbezorgd over de toekomst. De ellende in de wereld gaat aan hem en zijn medestudenten voorbij. Als op 10 mei 1940 in Nederland de oorlog uitbreekt, vlucht de avontuurlijke Erik naar Engeland, waar hij zich aansluit bij het verzet.

In Londen zetelt inmiddels ook de Nederlandse regering. Ver weg van de werkelijkheid in eigen land, dringt de ernst van de Duitse onderdrukking nauwelijks tot hen door. Voor Erik is dit de reden om over te gaan tot actie. Zich bewust van de noodzaak om in Nederland een nieuw inlichtingennet op te zetten, brengt hij hiervoor geheimagenten met zendinstallaties aan land. Daarnaast krijgt hij van Koningin Wilhelmina de opdracht belangrijke politici en militairen veilig over te brengen naar Londen. Als Nederland in mei 1945 eindelijk wordt bevrijd, blijken slechts enkele vrienden van de groep uit 1938 het einde van de oorlog te hebben gehaald.

Deze verlengde versie van de film Soldaat van Oranje duurt 207 minuten. Dit is een uur langer dan de originele bioscoopversie van de film. In totaal zijn er 28 minuten aan extra filmscènes te zien. Daarnaast bevat de serie ruim een half uur extra materiaal in de vorm van archiefbeelden uit de Tweede Wereldoorlog, beelden van de echte Erik Hazelhoff Roelfzema uit 1978 en de begin- en eindtitels. Voor Koningin en Vaderland bestaat uit de volgende vier afleveringen:

Deel 1: “De Stilte voor de Storm”
Deel 2: “De Germaanse Wals”
Deel 3: “De Oversteek”
Deel 4: “De Ontmaskering”

Voor de liefhebber van Soldaat van Oranje is Voor Koningin en Vaderland met name leuk door de dertig minuten aan extra en verlengde scènes. Meer objectief bekeken voegen veel van deze scènes echter weinig toe en hebben de juiste scènes de uiteindelijke bioscoopversie niet gehaald. Meest opvallende verschil tussen de film en serie is het feit dat we in de serie kennis maken met de ouders van Erik, terwijl ze in de film niet op de voorgrond treden.

Dramaturgisch gezien is deze lange versie van de film aan de ene kant sterker, maar tegelijkertijd uiteindelijk toch minder beklijvend. Sterker, omdat bijvoorbeeld het Joodse personage Esther meer diepgang krijgt en zo meer bij de kijker los weet te maken. Zwakker, omdat onder andere het einde anders is dan in de film. Waar de film afsloot met een emotioneel hoogtepunt – waarbij het verhaal écht rond was, men bijna verlangend terugkijkt op een bewogen, ingrijpende en haast ongelooflijke periode, maar tegelijkertijd de blik ook hoopvol op de toekomst richt – is er in de serie gekozen er nog een scène achter te plakken. Hierdoor schiet Voor Koningin en Vaderland voorbij aan de essentie van het verhaal, die in de hierboven beschreven laatste scène van de film uitstekend en subtiel wordt weergegeven. Ook de toegevoegde archiefbeelden werken niet echt mee; ondanks de boeiende en educatieve informatie die ze verstrekken, doen ze helaas afbreuk aan de vaart van de film en halen ze de kijker op diverse momenten uit het verhaal. De serie is hierdoor minder evenwichtwichtig dan de film.

Wat vanzelfsprekend wel fier overeind blijft staan, zijn de uitstekende acteerprestaties, de dynamische en vlotte regie van Verhoeven en het oogstrelende camerawerk van Jost Vacano. Ook de ontroerende, heroïsche en weemoedige muziekscore van Van Otterloo weet keer op keer te overtuigen. Voor Koningin en Vaderland is voor de liefhebber van Soldaat van Oranje een must-have. Degenen die nog geen kennis hebben gemaakt met Verhoevens meesterwerk kunnen zich echter beter eerst tot de originele film wenden, daar die beter in balans is en niet onderbroken wordt door de informatief bedoelde, maar soms als onderbreking aanvoelende archiefbeelden.

Waardering: **** half

FILMGESCHIEDENIS
De kosten voor de film bedroegen tussen de vijf en de zes miljoen gulden (volgens Houwer zelf bedraagt het budget zelfs meer dan 6 miljoen). Op dat moment het grootste budget voor een Nederlandse speelfilm. De film werd genomineerd voor een Oscar en een Golden Globe. De Nederlandse pers ontving de film met gemengde gevoelens, pas na het buitenlandse succes kreeg de film de erkenning die het verdient. Met 1.547.183 bezoekers de beste bezochte film van 1977. Momenteel staat de film op de tiende plaats in de top tien van best bezochte Nederlandse films. Een extra lange versie van de film is in 1979 voor het eerst door de TROS uitgezonden onder de naam Voor Koningin en Vaderland. Deze bevat een klein half uur aan extra materiaal.

Voor een uitgebreide making of van de productie kunt u hier terecht.

ACHTERGRONDINFORMATIE
Voor een special over regisseur Paul Verhoeven klik hier. Voor een verslag van de dvd-presentatie van de vroege films van Paul Verhoeven en een uitgebreid artikel over zijn vroege oeuvre klik hier.

BEELD
De serie staat letterboxed op dvd, wat inhoudt dat er niet optimaal gebruik wordt gemaakt van de aanwezige hoeveelheid beeldlijnen. Het beeld is niet opgeknapt voor deze release en oogt helaas erg matig. De print zit vol met spetters, filmspots en andere soorten vuil en scherpte en contrast zijn vaak beneden het gemiddelde niveau. Het lijkt erop alsof men de originele uitzendbanden heeft gebruikt als bronmateriaal, daar er soms ook duidelijk videobeschadigingen zijn waar te nemen. Het geheel schommelt nog wel eens en de kleuren ogen wat verwassen en weinig natuurlijk. De optionele Nederlandse ondertiteling is enkel beschikbaar op de momenten dat er een buitenlandse taal gesproken wordt. Deze ondertiteling is goed uitgevoerd en staat op de juiste hoogte in beeld.

Voor een vergelijking van de beeldkwaliteit van deze versie en de opgepoetste uitgave van de film, kunt u hier terecht. De screenshots zijn identiek.

GELUID
Het geluid staat in een Dolby Digital 2.0 track (224 kb/s) en een Dolby Digital 5.1 unwrapped track (448 kb/s) op de dvd. Unwrapped houdt in dat de geluidstrack via een elektronische weg is afgeleid van het oorspronkelijke geluidsspoor. Doordat de 5.1 track ‘nep’ geconstrueerd is, heeft deze weinig richting en spreiding. Wat de meerwaarde van de laatste track bij deze uitgave is, is me dan ook niet geheel duidelijk. Het geheel klinkt enkel iets harder, maar spreiding of laag ontbreekt nog steeds volledig. Gelukkig zijn beide tracks wel vrij van ruis of andere beschadigingen en zijn de dialogen goed te volgen. De muziek van Van Otterloo komt goed uit de speakers, maar maakt door de beperkte diepte en dynamiek weinig indruk.

EXTRA’S
De uitgave van Voor Koningin en Vaderland is een 2-disc uitvoering met een stevige, luxe slipcase. Deze slipcase wordt met goud/lak en preeg geleverd. Het menu van beide dvd’s is leuk vormgegeven, met een geanimeerde achtergrond en een fragment uit de fabuleuze openingstune. Op elke dvd staan twee afleveringen van de serie. Elke aflevering is zeer netjes opgedeeld in zeven hoofdstukken. Via het menu is er de optie een aflevering apart te selecteren of beide afleveringen achter elkaar af te spelen. Op de tweede dvd vinden we tevens trailers terug van andere Verhoeven films uit de Rob Houwer filmcollectie, waaronder Turks Fruit, Soldaat van Oranje en Wat Zien ik!?.

Het blijft wachten op een mooie Nederlandse uitgave van Soldaat van Oranje. Waar blijft de special edition met de making of documentaire van Frank Krom, een commentaartrack van Verhoeven (en evt. Soeteman) en de vele reportages en setverslagen die in het archief van Beeld en Geluid liggen?

Speelduur
ca. 207 minuten
Distributie
Indies Home Entertainment
Release datum DVD
24 april 2007
Verpakking
Keepcase met kartonnen slipcase
Regio
2
Beeld
4:3 Letterboxed
Geluid
Dolby Digital 2.0 – Nederlands
Dolby Digital 5.1 (unwrapped) – Nederlands
Ondertiteling
Geen
Extra’s
Trailers

Met dank aan Indies Home Entertainment voor het beschikbaar stellen van deze DVD !

Reacties zijn gesloten.