web analytics

Oorlogswinter

Reacties zijn gesloten
Martin Koolhovens Oorlogswinter, naar het beroemde boek van Jan Terlouw, is een bijzonder indrukwekkende film geworden. De film verhaalt over de veertienjarige Michiel die ten tijde van de witte Hongerwinter, in het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog, langzaam in het verzet rolt en zo zijn onschuld voor altijd zal verliezen.

 

 

Michiels vader is als burgemeester voortdurend bezig om alle partijen te vriend te houden en vooral niemand te schaden, terwijl zijn mysterieuze oom Ben het avontuur opzoekt. Als hij na het mislukken van een verzetsactie een belangrijke brief in handen krijgt gespeeld door zijn buurjongen Dirk, blijken alle betrokkenen te zijn gearresteerd of gedood door de Duitse bezetter. Hij neemt in zijn eentje de verantwoordelijkheid voor een neergeschoten Britse piloot op zich en raakt zo verzeild in situaties die hem in een stroomversnelling doen laten opgroeien. Hierbij ontdekt Michiel dat er geen helder onderscheid valt te maken tussen goed en slecht, en gevaar in elke hoek kan schuilen.

 

 

Het is lastig om niet in een lofzang te vervallen, want Oorlogswinter is een zeldzaam goede film die met gemak de beste film uit het oeuvre van de regisseur genoemd mag worden, waarbij zelfs het fantastische debuut van Koolhoven, Suzy Q., wordt overtroffen. Alle elementen vullen elkaar minutieus aan; het uitstekende script, de sublieme regie, een cast die op de top van haar kunnen presteert en een perfecte technische afwerking.

 

Het scenario van Paul Jan Nelissen, Mieke de Jong en regisseur Koolhoven is verrassend subtiel met veel ruimte voor drama, maar bevat evenzeer een knap geconstrueerde, constante onderhuidse spanning. De balans tussen karakterontwikkeling en de opbouw van allerlei geheimzinnige verwikkelingen, is perfect gevonden. Terwijl zich een, tot de laatste minuut ondoorgrondbare, intrige ontwikkeld – met een klassiek spanningsgevoel dat doet denken aan Hitchcocks Shadow of a Doubt – wordt de hoofdpersoon gelijktijdig tot een volwassen persoon gevormd die langzaam inzicht begint te krijgen in de complexe relaties met zijn naasten. Het is lastig om de schoonheid van deze opbouw uit de doeken te doen zonder iets van het verhaal te verpesten, maar de prachtige scène, en met name de beladen reflectie later daarop, waarin Michiels vader zijn zoon leert hoe hij een scheermes moet hanteren illustreert het subtiel geschreven en fantastische gespeelde drama van Oorlogswinter uitstekend.

 

 

De speltechnische invulling van het sterke scenario is minstens zo indrukwekkend. Naast de imponerende prestaties van gevestigde namen als Yorick van Wageningen, Raymond Thiry, Anneke Blok en Spaghetti Western veteraan Dan van Husen – die met zijn karakteristieke kop geen woord nodig heeft om het kwade te belichamen, en het meeste lijkt op een kruising van Henry Silva en Klaus Kinski -, schittert debutant Martijn Lakemeier. Lakemeier weet op elk moment en met iedere emotie te overtuigen en neemt moeiteloos het publiek mee in zijn bloedstollend avontuur.

 

Naast zijn formidabele acteursregie, moet Martin Koolhoven ook geprezen worden om zijn imponerende stijlkeuzes. Net als Director of Photography Guido van Gennep, is de regisseur een groot fan van Spaghetti Western, een genre waar Oorlogswinter behoorlijk wat stijlkenmerken mee deelt. Dit zien we vooral terug in de grootse uitstraling van de film, waarbij men gelukkig nergens over de schreef gaat en de aangewende pathos perfect doseert. Emoties worden nergens vals of grotesk, ze blijven telkens oprecht en levensecht. Voor de desolate sfeer werd duidelijk gekeken naar Il Grande Silenzio van Sergio Corbucci (welke ook door Koolhoven op de aftiteling wordt bedankt), een Western die het genre in een extreem sneeuwlandschap plaatste. Cinematografisch doet de film met haar prachtige gebruik van slow motion denken aan het werk van Enzo G. Castellari, de ‘Europese Sam Peckinpah’. Castellari doorspekte zijn films van het nodige slow motion-werk, maar deze techniek wordt in Oorlogswinter vele malen subtieler, effectiever en dramatischer toegepast. De geweldige executiescène vormt hier zeker het hoogtepunt van, maar ook kadrering en montage van de achtervolgingsscène zijn van ongekende klasse.

 

Tot slot mag ook zeker niet de andere Italiaanse factor ongenoemd blijven, de prachtige score die Pino Donnagio maakte. De befaamde componist, die bij de films van Brian de Palma nog wel eens over het randje wilde gaan, geeft Oorlogswinter een ongekend groots gevoel mee, maar schakelt ook geregeld terug om met minimale middelen subtiele elementen aan emotionele scènes toe te voegen.

 

Waardering: **** half

 

Oorlogswinter (2008)
Regie:
Martin Koolhoven
Scenario: Paul Jan Nelissen, Mieke de Jong, Martin Koolhoven
Producent: Els Vandevorst, San Fu Maltha
Camera: Guido van Gennep
Muziek: Pino Donaggio
Montage: Job ter Burg
Met: Martijn Lakemeijer, Jamy Campbell Bower, Melody Klaver, Yorick van Wageningen, Anneke Blok, Raymond Thiry, e.v.a.
Taal: Nederlands, Engels, Duits
Duur van de film: 103 minuten / Kleur
Te zien vanaf: 27 november 2008

Reacties zijn gesloten.