De zon komt door, tijd voor vakantie! In deze ‘De drie …’ drie uiteenlopende en ondergesneeuwde Nederlandse films voor met als bindend thema ‘vakantie’.
‘Vakantie, vakantie, vakantie!’
Zo weinig Nederlandse films als er gaan over Sinterklaas of Kerst (hoewel eerstgenoemde aan een inhaalslag bezig is), zo veel gaan er over vakantie. Naast de drie hieronder geselecteerde titels staat een vakantiebestemming of vakantie ook centraal in films als Ik omhels je met 1000 Armen, De Fuik, Timboektoe, Volle Maan, Costa!, Pista!, Snowfever, Camping, Spoorloos en Filmpje!.
In een eerder stadium publiceerden we al een special over zogenaamde zomerse films onder de titel ‘Vakantie, vakantie, vakantie!‘. De drie titels die we hieronder zullen bespreken zijn echter helaas, wellicht met uitzondering van eerstgenoemde, in de vergetelheid geraakt.
De Dans van de Reiger (1966)
In een periode waarin de Nederlandse film naar volwassenheid groeide, maakte Fons Rademakers – die in de jaren daarvoor indruk had gemaakt met onder meer Dorp aan de Rivier (1958) en Als twee Druppels Water (1963) – de ambitieuze film De Dans van de Reiger (1966). Het scenario voor de film, dat gaat over een crisis in het huwelijk van twee mensen op vakantie, werd al in 1961 geschreven door Hugo Claus, maar door gebrek aan financiers pas opgepikt nadat er een succesvol toneelstuk van was gemaakt. Rademakers wilde een film maken die deed denken aan De grote Stilte van Ingmar Bergman. De film werd opgenomen met een internationale cast, bestaande uit o.a. Gunnel Lindblom en Jean Desailly, en geschoten door cameraman Sacha Vierny die eerder Belle de Jour voor Luis Bunuel draaide. De Dans van de Reiger slaagt in het neerzetten van een broeierige sfeer, maar de gekunstelde dialogen en de dubieuze nasynchronisatie voor de Nederlandse markt scheppen een onbedoelde afstand in wat een intiem relatiedrama had moeten zijn.
Lieverdjes uit Amsterdam (1974)
Eén van de meest geslaagde films van de Limburgse jeugdfilmer Henk van der Linden, die in zijn zo’n veertig jaar durende carrière bijna evenveel amusante films maakte voor de (jonge) jeugd. Vaak moesten reeds bekende helden als Sjors & Sjimmie, Drik Trom en Billie Turf het ontgelden, maar Van der Linden draaide er zijn hand niet voor om originele verhalen uit de hoge hoed te toveren. In Lieverdjes uit Amsterdam (1974) zijn we getuige van de spannende belevenissen van de twee zusjes Kitty en Inge uit het grote Amsterdam. Ze zijn op vakantie in Limburg en komen in de sfeervolle, bosrijke omgeving in aanraking met de overvaller ‘De zware rijder’. Spanning en avontuur gegarandeerd! Een – in al zijn knulligheid – charmante film, vol vaart, achtervolgingen, woordgrappen en naturel, aanstekelijk spel van de jonge acteurs.
Een stille Liefde (1977)
Derde lange speelfilm van René van Nie, na de grotendeels mislukte komedie De Vijf van de Vierdaagse (1974) en het succesvolle psychologische drama Kind van de Zon (1975). Een stille Liefde (1977) vertelt het verhaal van een gescheiden man die zijn zoontje (Sem), dat hij een half jaar niet heeft mogen zien, ontvoert om samen met hem op vakantie te gaan. De twee vertrekken richting België en de man belooft Sem dat diens moeder zich later bij de twee zal voegen. Langzaam wordt ook het zoontje duidelijk dat dit niet het geval zal zijn, maar toch groeien de twee steeds meer naar elkaar toe. De hoofdrollen worden gespeeld door Cor van Rijn (De Zevensprong, Het Bittere Kruid) en de elfjarige Sem de Jong, zelf kind van gescheiden ouders. Om het groeiende vertrouwen tussen Sem en zijn vader zo natuurlijk mogelijk te laten ogen, nam Van Nie de film zo chronologisch mogelijk op. Een gevoelig, subtiel, genuanceerd en bij tijd en wijle ontroerend verhaal over wanhoop en liefde.
Henk van der Linden … ik herinner me nog hoe ik in de jaren zestig en zeventig in de bios zat bij de avonturen van Dik Trom. Alle films waren eigenlijk precies hetzelfde, maar het bleef leuk en fris. Jammer dat er doorgaans zo weinig aandacht wordt geschonken aan Van der Linden. Heeft toch miljoenen Nederlanders weten te vermaken in de bioscoop.
Wel ongekend knullig die Van der Linden films, daar komt niemand meer weg in deze tijden. Het heeft zijn charme, maar koters kun je er niet meer blij mee maken …
@Yari:
Tegenwoordig zou het inderdaad niet meer kunnen, maar ik kan me goed voorstellen dat zijn films vroeger zo populair waren onder de jeugd. Verhaaltechnisch hebben ze veel weg van de al decennia succesvolle ‘Bassie en Adriaan’-formule en de films hebben een fijne, zomerse sfeer. Lieverdjes in Amsterdam vond ik nog een van zijn leukste, al is het allemaal weinig verheffend. Voor de kleinsten onder ons ongetwijfeld nog erg genietbaar.
Ten behoeve van verzamelaars van Nederlandse speelfilm:
De dans van de reiger maakt als dvd deel uit van de Fons Rademakersbox. De film “De lieverdjes uit Amsterdam’ van Henk van der Linden is op dvd uitgekomen bij Weton-Wesgram b.v. te Oud-Beijerland. Of deze nog verkrijgbaar is, is onduidelijk. Tot slot de film Een stille liefde. Deze is op verhuurvideo uitgekomen (Video Plus, bestelnummer 8441), maar bij mijn weten nooit officieel op dvd uitgekomen.
Het is wel bijzonder dat er in augustus 2010 en in april 2014 al wordt gereageerd op een item uit juni 2014!