Na een met zonovergoten vakantie van twee weken vandaag teruggekomen uit Tsjechië. Een bezoek aan onze homepage bracht een fijne verrassing met zich mee die u waarschijnlijk allang had opgemerkt: de nieuwe site staat online. Al maanden werd er achter de schermen hard gewerkt aan een nieuwe versie van NeerlandsFilmdoek, waarvoor we veel dank verschuldigd zijn aan Artic Multimedia en HID Digital Solutions, en het resultaat stemt tot grote tevredenheid. De nieuwe site biedt veel meer mogelijkheden om te interacteren met u als bezoeker en oogt bovendien een stuk overzichtelijker, pakkender en duidelijker dan haar voorganger. We hopen op deze manier tegemoet te komen aan de groeiende stroom (vaste) bezoekers en de stijgende lijn voort te kunnen zetten.
Met nog een redelijk vrije agenda van vier weken voor de boeg zal er de komende tijd hard gewerkt worden om de database te complementeren; in de twee jaar dat we nu online zijn, hebben we ruim driehonderdvijftig recensies en artikelen en meer dan vijfhonderd nieuwsberichten gepubliceerd, welke nu allemaal verhuisd dienen te worden naar een nieuw adres. Daarnaast zullen we vanzelfsprekend ook doorgaan met het bijhouden van de dvd-, bioscoop- en televisielijsten en blijven we inspelen op de actualiteit. Eén van de nieuwe opties die de vernieuwde techniek ons biedt is het schrijven van columns waarop u als lezer naar hartenlust kunt reageren. Kasper beet gisteren de spits al af door u te wijzen op een site waar de film CastingX geheel legaal en gratis wordt aangeboden.
Om voort te bouwen op die traditie en toch nog even te blijven hangen in het zonnige Tsjechië – je moet wat wanneer het weer je hier in de steek laat – wijs ik u vandaag eveneens op een film die online gratis te bekijken is. Glas (1958) van Bert Haanstra:
De reden waarom ik u op deze film wijs is de volgende. Glasblazen is in Tjechië nog een veel voorkomende ambacht en in de vele kleine en sfeervolle winkeltjes die het land rijk is, vind je veel met de hand (of beter gezegd: mond) vervaardigde objecten terug. Van welgevormde glazen tot gepolijste kattenfiguren en van vazen tot kerktorens; elk object zag er even mooi en fascinerend uit. Bij het zien van al dit glas moest ik direct terugdenken aan Haanstra’s met een Oscar bekroonde korte film. Ook het bezoek aan een glasfabriek en het glasblazen zelf deden me terugdenken aan de beelden van rood aangelopen bolle wangetjes, blaaspijpen, gloeiend glas en hete ovens. Onbewust hoorde ik zelfs de catchy jazz-muziek van Pim Jacobs in me opkomen, realiseerde ik me achteraf.
Toen ik de film vorig jaar voor het eerst zag, schreef ik er het volgende over:
Beelden van een ‘domme’ machine die steeds misgreep, waardoor veel glas verloren ging, plezierden Haanstra zo dat hij besloot een eigen documentaire te maken onder de titel Glas. Pim Jacobs werd gevraagd een muziekscore te schrijven. Haanstra’s talent en vakmanschap op het gebied van montage komt in deze elf minuten durende ‘lofzang op het beeld’ voortreffelijk naar voren. In een fascinerend tempo en ritme houdt hij de kijker aan de buis gekluisterd en lijken de beelden op de muziek te zijn gesneden, terwijl dat niet het geval is. Wat begon als een klein filmpje voor eigen gebruik, leverde Haanstra uiteindelijk een Oscar op.
Glas is echter niet alleen de moeite waard omdat de film uitstekend gemaakt is, een voorbeeld is van de beeldende kracht van het medium film en hét voorbeeld van Haanstra’s vakmanschap. De film laat vooral zien hoe mooi dergelijke eeuwenoude ambachten – die we vandaag de dag bijna niet meer zien – eigenlijk wel niet zijn.