Regisseur Eddy Terstall regisseerde films als Walhalla, Simon en recentelijk Vox Populi. In zijn carrière heeft Terstal met veel verschillende componisten samengewerkt. NeerlandsFilmdoek sprak met Terstall over filmmuziek in zijn films.
Terstall en zijn componisten
In 1992 debuteerde Eddy Terstall in de Nederlandse bioscopen met de film Transit, over een groep illegalen in hartje Amsterdam. In de film negen films die volgden, berichtte Terstall vaak op luchtige, komische wijze over politieke zaken in Nederland. Hoewel de regisseur wordt gekenmerkt door een vaste groep acteurs waar hij vaak mee werkt (denk aan Nadja Hüpscher, Rifka Lodeizen en Femke Lakerveld), werd de muziek voor zijn films steeds (deels) door andere componisten geschreven. Een overzicht:
Ronald Abrams, Stephen Emmer – Transit (1992)
Raymond van het Groenewoud – Walhalla (1995)
Madame Domo, Silkscreen – Hufters & Hofdames (1997)
Jan-Dries Groenendijk – Babylon (1998)
Rob Loeffen – De Boekverfilming (1999)
Jina Sumedi, Vandikhout – Rent-a-Friend (2000)
Paul de Munnik, Jina Sumedi – Simon (2004)
Toek Numan, Jina Sumedi, Lotte van Dijck – Sextet (2007)
Spinvis – Vox Populi (2008)
Interview
Buiten Jina Sumedi om, die voor drie films muziek leverde, heb je met veel verschillende filmcomponisten gewerkt …
Ik heb een keer gewerkt met Raymond van het Groenewoud. Erg aardige man. Heel veelzijdig. Groot voetbalkenner, overigens. Hij vond het prettiger om op basis van het script heel veel muziek te leveren voordat hij de film zag. De anderen, Paul de Munnik, Spinvis, Rob Loeffen, werkten andersom. Die wilden juist beelden zien om maat gesneden op te componeren. Dat werkt denk ik beter. Ondanks het feit dat het prettig is om op muziek te editten. Meestal is het wel zo – en dit geldt voor allen – dat de muziek wordt aangeleverd net voordat de beeldmontage echt helemaal op slot zit.
Maak je bij het maken van een film gebruik van een temp-score en hoeveel waarde hecht je hieraan?
Het is wel heel prettig om muziek te kunnen gebruiken bij het snijden. Gevaar is dat je je gaat hechten aan de temp-score. Maar bij veel films weet ik nu al niet meer wat de temp-score was. Behalve bij Simon. Daar had ik op drie plekken, inclusief aftiteling, ‘Spanish rose’ van Van Morrison gebruikt. Dat was erg mooi, maar onbetaalbaar.
Kun je mij iets vertellen over de score die Spinvis schreef voor Vox Populi?
Hij heeft daar heel autonoom aan gewerkt. Hij hield me op de hoogte van tussenstadia, maar ik heb hem veel ruimte gegeven. Hij is een heel conceptueel denker. Heel inhoudelijk. Ook een soort van sound-designer eigenlijk.
Tot op heden is alleen de filmmuziek van Raymond van het Groenewoud voor Walhalla uitgebracht op cd. Vind je het niet jammer dat er nooit muziek is uitgebracht van andere films?
Ja, dat is jammer. Het is alleen wel zo dat er bij veel films weinig stukken met lyrics zijn. Bij Hufters was dat wel, daar had het gekund. Maar voor Hufters was nergens geld voor. Het PR budget bedroeg 5000 gulden.
Welke Nederlandse filmcomponisten zou je weleens willen inhuren voor een film?
Oei. Lastige vraag. Hangt van het soort project af. Je hoeft het ook niet persé in Nederland te zoeken, maar het niveau is hier hoog.
Wat vind je de beste Nederlandse filmmuziek die ooit geschreven is?
Ook lastig … daarvoor ben ik niet genoeg filmhistorisch onderlegd. Turks Fruit komt in me op, maar dat zal wel weer een belachelijk antwoord zijn.
hallo Eddy,
ik heb 45 minuten muziek , helemaal 4 of 5 stemmig gezongen die in mijn oren/ ogen zeer filmisch is. Het betreft 1 algehele compositie , 1 keer uitgevoerd , met nog de nodige reakties tot nu toe!, inclusief cd-opname.
vriendelijke groet, henk van riel.