web analytics

De Vliegenierster van Kazbek

Reacties zijn gesloten

Negen jaar geleden maakte Ineke Smits een wervelende entrée in de Nederlandse bioscopen met haar magisch realistische film Magonia. Poëzie, lyriek en dramatiek werden verenigt in een uitgekiend samenspel van beeld en geluid, dat de verbeelding van de kijker voortdurend subtiel wist te prikkelen. Ook in De Vliegenierster van Kazbek lopen werkelijkheid en fantasie dwars door elkaar heen. De afstemming is dit keer echter een stuk minder bevredigend.

Fantasie
Smits vertelt in De Vliegenierster van Kazbek het verhaal van de tiener Marie, onbevangen gespeeld door debutante Madelief Blanken, die gevangen zit in het benauwde Texelse gezins- en eilandleven ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Als de Georgische soldaten Goga en Irakli bij het gezin worden ingekwartierd, zijn de poppen aan het dansen. Geprikkeld door de vrijzinnigheid en de verbeeldingskracht van de Georgiërs, drijft Marie steeds verder weg van de conservatieve eilandbewoners.

Oubollig
Het had zo mooi kunnen zijn; een eigenzinnige film over de Tweede Wereldoorlog op het pittoreske Texel waarin de vlucht der verbeelding centraal zou staan. Na een veelbelovende openingssequentie, waarin via allerlei animatietrucjes en mooie beelden de verbeeldingskracht van de kijker geactiveerd wordt, strandt de vertelling echter al snel in oer-Hollands stijf drama zoals we dat sinds de jaren zeventig nog maar zelden zagen. Waar ging het mis?

Spruitjeslucht
De grootste fout die Smits en haar nauwe kompaan (en scenarioschrijver) Arthur Japin maken schuilt in de overdadige (visuele) nadruk op de fantasie. Juist de zoveelste overduidelijk geanimeerde vlinder of tulpenbol houdt de kijker nadrukkelijk weg bij diens eigen fantasie en laat niks meer aan de verbeelding over. Het magisch-realisme waar het duo zo nadrukkelijk naar streeft, blijft steken in spruitjeslucht en laat de kijker al snel zoeken naar iets anders waarmee de film weet te vermaken of mee te slepen.

Rommeltje
Maar ook hier gaat het fout. Smits en Japin hebben het magisch-realisme zo krampachtig omarmd, dat er van enig narratief, karakter- of plotontwikkeling geen sprake is. De film lijkt niet te kunnen kiezen tussen een wirwar aan voorspelbare en karig uitgewerekte verhaallijnen, waardoor er van enige focus in de gekunstelde raamvertelling geen sprake is.

Vervelend
Ook de keuze om de communicatie tussen de personages bijzonder moeizaam te laten verlopen draagt niet bij aan een enerverende kijkervaring; als de personages al niet met elkaar kunnen communiceren, hoe moet dat dan met de kijker? De minutenlange moeizame scènes tussen Marie en de Georgiërs worden zo exemplarisch voor de kijkervaring van de kijker; onnodig ingewikkeld, langgerekt en doodgewoon vervelend.

Pretentieus
Smits en Japin wilden een film maken die (de clichés rondom) ‘de Nederlandse oorlogsfilm’ in elk aspect zou overstijgen, maar leveren juist een ontzettend stijf en oubollig drama af. De film doet nog het meest denken aan Het Woeden der gehele Wereld, dat op eenzelfde manier deed terugdenken aan fout Nederlands drama van weleer. Smits heeft zich de afgelopen jaren al lang en breed bewezen, maar De Vliegenierster van Kazbek is een mislukking. En niet zo’n kleine ook.

Waardering: *

De Vliegenierster van Kazbek (2010)
Regie: Ineke Smits
Scenario: Arthur Japin, Ineke Smits
Producent: Els Vandevorst, San Fu Maltha, Ellen de Waelle
Camera: Piotr Kukla
Met: Madelief Blanken, Zura Zhghenti, Kakha Kintsurashvili, Sylvia Poorta, e.v.a.
Taal: Nederlands, Georgisch
Duur van de film: 112 minuten
Te zien vanaf: 8 april 2010

4 gedachten over “De Vliegenierster van Kazbek

  1. Geheel in lijn met mijn verwachtingen, wat heeft deze flop gekost? Meer dan drie a vier duizend mensen zullen hier nooit heen gaan …

  2. Eens met de recensie, veel te veel rare effecten op verkeerde moment, die het drama dat van nature al erg in het verhaal zit ondergraven.

    Trouwens is de BR bij mij ook wat schokkerig, hebben meer mensen hier last van? Ik heb dit nooit bij andere blu-rays…

Reacties zijn gesloten.