web analytics

Recensie: De Baby

Reacties zijn gesloten

DeBaby

Eens in de zoveel tijd gebeuren er wonderbaarlijke dingen. Zoals het vinden van een Joodse baby na 65 jaar. Anneke werd tijdens de Tweede Wereldoorlog voor haar eigen veiligheid door haar ouders ondergebracht bij een ander gezin. Na al deze tijd hebben ‘onderduikbroer’ Fred en koerierster Cora haar weer gevonden. Maar Anneke herinnert zich amper iets van haar verleden in Nederland. Dit verhaal kwam op het pad van Deborah van Dam en zij heeft er met De Baby een indringende documentaire van gemaakt.

Dochter van Koningin Juliana
De Joodse baby Anneke wordt in 1942 door haar ouders met moeite afgegeven aan koerierster Cora. Zo komt ze terecht bij een onderduik/pleeggezin. Na de oorlog blijkt dat haar ouders vermoord zijn en op vijfjarige leeftijd voegt Anneke zich weer bij haar familie: haar oom en tante in de Verenigde Staten. Bij hen rust er een stevig taboe op het verleden. Maar fantaseren staat natuurlijk vrij. “Tegen klasgenootjes zei ik dat ik de dochter van Koningin Juliana was. Ik was naar de VS gebracht omdat mij niets mocht overkomen,” vertelt Anneke. Verduidelijking komt er wanneer onderduikbroer Fred haar na jarenlang zoeken eindelijk heeft gevonden. Door foto’s op te sturen en verhalen te vertellen probeert Fred haar een beeld te geven van haar verleden. Hij zou graag de band met zijn ‘zusje’ weer op willen bouwen, maar Anneke weet niet zeker of ze alles wel wil weten.

Research
Deze documentaire maakt veelvuldig gebruik van oorspronkelijke bronnen: Foto’s, brieven, documenten van de overheid en krantenartikelen. Op deze manier zie je het onderzoek naar het verleden van Anneke heel nauwkeurig voor je en dat maakt De Baby interessant. Er wordt ook gesproken met de betrokken personen Anneke, Fred, Cora en andere familieleden. Maar de papieren bronnen zijn het belangrijkst, want die reconstrueren het echte verleden. Het onderzoek zal veel tijd gevergd hebben. Zo is Anneke zelfs in een Amerikaanse krant te vinden. Zij stond genoemd als jongst aanwezige op de boot, toen die aankwam in de VS. Johanna ter Steege zorgt – waar nodig – voor de uitleg in een voice-over, maar veel van de beelden spreken voor zich. Wanneer de verschillende documenten voorgelezen worden aan Anneke, ben je bij haar eerste reactie. Het is bijzonder om een dergelijk onderzoek zo nauwkeurig, en van zo dichtbij, te kunnen aanschouwen.

Kleine momenten
Ondanks dat je als het ware nauw deelneemt aan het onderzoek, blijft Anneke als persoon toch veel op afstand. “Misschien heb ik daarom problemen met intimiteit” zegt ze op een gegeven moment. Wat begrijpelijk is gezien haar verleden. Al helemaal wanneer het laatste puzzelstuk van het onderzoek naar boven komt. Dit wil niet zeggen dat iedereen op afstand blijft. Er zijn verschillende (kleine) momenten die de personen aandoenlijk maken. Let maar eens op wanneer Cora’s vriendin een kopje thee probeert in te schenken. Of wanneer Anneke ineens breed glimlacht om te laten zien dat ze haar grote tanden toch echt van haar moeder heeft.

De Baby is een bijzondere documentaire die je aandacht vasthoudt. Het onderzoek wordt zo nauwkeurig in beeld gebracht, dat je niet kunt wachten wat er nog meer ontdekt zal worden. Je gaat onderdeel uitmaken van het onderzoeksproces samen met Anneke. Dat maakt De Baby een unieke film vol ontdekkingen.

Waardering: ***1/2

De Baby (2012)
Regisseur, scenario en producent: Deborah van Dam
Research: Martine van Poeteren
Camera: Joost van Herwijnen
Montage: Elja de Lange
Dramaturgie: Emma Huismans
Muziek: Bob Zimmerman
Uitvoering muziek: Ellen Corver (piano) en Larissa Groeneveld (cello)
Graphics & design: Rob Haarsma
Geluidsnabewerking: Boon & Booy
Beeld research: Gerard Nijssen, Martine van Poeteren
Voice-over: Johanna ter Stegge
Taal: Nederlands & Engels, Nederlands ondertiteld
Speelduur: 85 minuten
Te zien vanaf: 20 december 2012