web analytics

Recensie: De Van Waveren Tapes

Reacties zijn gesloten

Soms kan ijzersterk materiaal zo maar voor het oprapen liggen. In 1996 stuitte filmverzamelaar Wim van der Aar op een collectie geluidsbanden waarop telefoongesprekken en monologen waren vastgelegd. Ooit gemaakt door de depressieve Guido van Waveren, nu samengesteld als basis voor een intrigerende documentaire.

Obscuur
Dat er ergens iets mis is gegaan in het leven van Guido van Waveren is wel duidelijk, maar wat en wanneer dat moet zijn geweest blijft giswerk. We luisteren naar depressieve en deprimerende gesprekken met vrienden en felle ruzies over onbenulligheden met moeder Van Waveren.

Waar het vandaan komt wordt nooit helemaal helder, net als het antwoord op de vraag hoe de banden die Van der Aar op het Waterlooplein vond daar ooit terecht zijn gekomen. De filmmaker laat met opzet sommige dingen buiten beschouwing. We horen altijd de stem van de hoofdpersoon, maar nooit is er een foto te zien. Ook als Van der Aar later in contact komt met een kennis luisteren we alleen naar een telefoongesprek en blijven de personen om wie het draait buiten beeld. Het geluidsmateriaal, waar de gehele documentaire –op een paar onnodige interviews met psychologen na- uit bestaat, wordt met sfeervolle beelden ondersteund.

Tragisch
De Van Waveren Tapes 
wordt zo meer dan alleen een registratie. Zonder een directe identificatie draait deze documentaire niet zozeer om een persoon, maar meer om een situatie. Het voelt af en toe vreemd genoeg aan als een speelfilm, maar dan wel een met een pijnlijk realistische fundering. Want als kijker blijf je continu beseffen dat je diep een privéleven bent ingedoken, en luister je naar een man die bedolven ligt onder het puin dat zijn familie en hijzelf in de loop der jaren hebben aangericht.

Wat dit loodzware materiaal zo intrigerend maakt is de complete willekeurigheid ervan. Als Van der Aar niet toevallig in bezit van de tapes was gekomen, zou dit tragische verhaal waarschijnlijk altijd verborgen zijn gebleven. Het roept de vraag op hoeveel soortgelijke privé-tragedies er inmiddels al vergeten zijn. Misschien is dat ook wel Van Waverens reden geweest om al zijn gesprekken op te nemen: om toch nog een stempel achter te kunnen laten, hoe inktzwart die ook is.

Waardering: ****

De Van Waveren Tapes (2012)
Regie: Wim van der Aar
Producent: Maarten Kuit
Camera: Jasper Wolf
Montage: Govert Janse en Teun Rietveld
Muziek: Roald van Oosten
Taal: Nederlands
Speelduur: 87 minuten / kleur