Ger Lataster en Hermine van Hall zijn al 65 jaar met elkaar getrouwd. Lief en leed hebben ze met elkaar gedeeld. Ze hebben kinderen op de wereld gezet en elkaar door en door leren kennen. Maar de tijd heeft ze ingehaald. Door Ger’s doofheid en Hermine’s dementie is het leven ondraaglijk geworden. De documentaire Niet zonder Jou toont het moeilijke laatste jaar van kunstschilder Ger en fotografe Hermine, gefilmd door hun zoon en schoondochter.
Traan
In de laatste scène van Niet zonder Jou zien we Ger, ondanks zijn beperkte motoriek, gepassioneerd schilderen. Hij ademt zwaar. Plots trekt hij het penseel terug van het doek en barst in snikken uit. Hermine, de vrouw met wie hij vrijwel zijn gehele leven doorbracht, is er niet meer. ‘Ik kan niet meer,’ zegt hij. ‘Daar kan geen mens tegenop schilderen.’ Het is een prachtige scène, die het afgelopen jaar en de gevoelens van Ger in slechts enkele minuten krachtig samenvat en weet te vangen.
Vermoeiend
De scène is ook een waardige afsluiting van een persoonlijk en eerlijk portret – niks wordt mooier gemaakt dan het is, soms zijn de beelden zelfs pijnlijk confronterend en hard –, dat echter niet altijd even sterk weet te boeien. De documentaire, die met 84 minuten al niet aan de lange kant is, had best nog een stuk korter gekund. Met name in de eerste drie kwartier zijn de minutenlange scènes waarin Ger en Hermine langs elkaar heen praten te veel een herhaling van zetten en niet alleen vermoeiend voor beide hoofdpersonen, die zich zuchtend, steunend en kreunend door het leven slaan, maar ook voor de kijker.
Onvoorwaardelijke liefde
De kracht van Niet zonder Jou zit in het laatste half uur. Zoon Peter en schoondochter Petra weten het aftakelingsproces van Ger en Hermine, de mechanismen in een relatie, de irritaties en ergernissen onderling, maar nog meer de onvoorwaardelijke liefde die de twee voor elkaar voelen treffend te vangen. Want ondanks alle ergernis, alle misverstanden en alle twijfels, weet je zeker dat de twee eigenlijk niet zonder elkaar kunnen en dat het naderende, onherroepelijke afscheid ze van binnen opvreet.
Waardering: ***
Niet zonder Jou (2010)
Regie: Peter Lataster, Petra Lataster Czisch
Producent: Petra Lataster Czisch
Camera: Peter Lataster
Montage: Mario Steenbergen
Taal: Nederlands / Kleur
Speelduur: 84 minuten
Te zien vanaf: 13 januari 2011