De wet van Murphy voor kinderen: ‘Als het een keer mis kan gaan, dan gaat het ook een keer mis, net als bij touwtjespringen.’ Het is wat de 9-jarige Kiek angstig opmerkt als haar vader, een ontwikkelingsarts, op het punt staat naar Afghanistan te vertrekken. In Patatje Oorlog worden volwassen thema’s op innemende wijze behandeld voor- en vanuit een kinderperspectief.

De kans dat Kiek zonder vader komt te zitten is verdwijnend klein, legt haar moeder uit, want hoeveel kinderen hebben er nou geen vader? Kiek kent er maar één. Maar toch wil ze het lot nog een handje helpen. Kinderen van wie de vader, de muis èn de hond is overleden, kent ze namelijk helemaal niet. Tijd om zo snel mogelijk voor twee dode huisdieren te zorgen, want de kans dat haar vader dan nog door een verdwaalde kogel wordt geraakt, moet wel nul zijn.

Het is natuurlijk een naïeve en zelfs licht verontrustende gedachtegang, maar wel een die zo in een kinderbrein thuis past. Die versimpelde wereld van Kiek, waarin alles eigenlijk complexer is dan ze zelf kan snappen, is waar Patatje Oorlog om draait. Nicole van Kilsdonk, die zowel degelijke drama’s (Richting West) als jeugdfilms (Hoe Overleef Ik Mezelf?) maakte, blijft hier consequent het perspectief van de jonge hoofdpersoon volgen, waarmee ze een ontroerend beeld schetst van wat er in een kind om gaat in tijden waarin zelfs volwassenen de weg af en toe kwijt zijn.

Patatje Oorlog is dus meer dan alleen een kinderfilm. In feite is dit best een zwaar drama over onzekere tijden, maar het is zo verpakt dat ieder kind er volop in mee kan gaan. Dit dankzij een guitig leeftijdsgenootje in de hoofdrol, heldere dialogen (die nooit belerend worden) en vrolijke fantasiescènes, gemaakt in stop-motion animatie van karton. Van Kilsdonk houdt zo altijd de juiste balans tussen lichtvoetigheid en ernst, en dat zorgt voor een ontwapenend geheel.

Waardering: ****

Patatje Oorlog (2011)
Regie: Nicole van Kilsdonk
Scenario: Lotte Tabbers
Producent: Leontine Petit, Joost de Vries en Marleen Slot
Camera: Jeroen de Bruin
Montage: Wouter Jansen
Met: Pippa Allen, Rifka Lodeizen, Ruben van der Meer, Johnny de Mol, e.v.a.
Taal: Nederlands
Speelduur: 86 minuten
Te zien vanaf: 12 oktober 2011