Bij een drama over de duistere wereld van de Belgische hormonenmaffia zal men niet meteen denken aan het verhaal van Rundskop. Debuterend regisseur Michaël R. Roskam gebruikt de gebeurtenissen uit de jaren ’90 als achtergrond en fundering voor een intrigerende mix van rauwe gangsterfilm en ingetogen drama.
Centraal staat Jacky Vanmarsenille, een boer die is opgegroeid in een malafide wereld waarin koeien worden volgespoten met hormonen, om ze zo snel mogelijk vet te kunnen mesten. Hij staat op het punt een deal te maken met een beruchte vleesboer, maar krijgt wroeging als hij op het nieuws hoort dat er een undercover-agent is doodgeschoten.
Het louche milieu wordt overtuigend rauw en groezelig neergezet, sterk ondersteund door de acteurs, die zich allemaal een bijna onverstaanbaar Vlaams dialect hebben aangemeten. De sfeer wordt op momenten omhoog getild door het prachtige camerawerk en de strijkmuziek, die samen in een aantal slowmotion-sequenties voor een haast theatraal geheel zorgen. Roskam laat zien bekend te zijn met het gangster-genre, maar dat is uiteindelijk niet waar de film om draait.
Rundskop is een karakterstudie van een getroebleerde man die tegen wil en dank is geworden wie hij is. Door middel van flashbacks komt de kijker steeds meer te weten over hoe hij genadeloos is meegesleurd naar een positie waarin hij alleen nog maar gezien kan worden als een opgepompte, hersenloze bruut, die zich nog het beste lijkt te kunnen identificeren met zijn vee. Matthias Schoenaerts, die voor zijn rol 27 kilo aankwam, weet dat mooi neer te zetten. Hij komt intimiderend en gevaarlijk over, maar is op momenten ook de schuchtere, stille man vol verlangens naar een beter leven.
Voor het acteerwerk niets dan lof, maar de plot is op momenten weinig subtiel. Het bepalende jeugdtrauma voor hoofdpersoon Jacky, en voor de rest van de film, is te banaal en ongeloofwaardig. Als de kijker zich daar niet overheen kan zetten, valt de hele film uit elkaar. Maar wie er in mee kan gaan -en dat hoeft niet veel moeite kosten met deze overtuigende cast- zal zien dat er met dit gegeven originele en intrigerende gelijkenissen tussen vee en mensen worden getrokken. Rundskop heeft een verrassende aanpak, is mooi gestileerd en ijzersterk gespeeld. Een veelbelovend regiedebuut.
Waardering: ****
Rundskop (2011)
Regie en scenario: Michaël R. Roskam
Producent: Bart van Langendonck
Camera: Nicolas Karakatsanis
Muziek: Raf Keunen
Montage: Alain Dessauvage
Met: Matthias Schoenaerts, Jeroen Perceval, Jeanne Dandoy, Barbara Sarafian, Frank Lammers, e.v.a.
Taal: Nederlands, Frans
Speelduur: 124 minuten / Kleur
Te zien vanaf: 26 mei 2011