web analytics

Telefilm 2010 – Köfte: interview Michiel van Jaarsveld

Reacties zijn gesloten

“Je vecht altijd met je beperkingen.”

Met de telefilm Köfte maakt Michiel van Jaarsveld na Drift (2001) zijn tweede lange speelfilm en zijn eerste lange komedie. “Het zou een enorme uitdaging zijn een komedie voor de bioscoop te maken.”

Mensen
Regisseur Michiel van Jaarsveld (1970) studeerde in 1992 af aan de Nederlandse Film en Televisie Academie (richting scenario, regie en montage). Na enkele korte films voor televisie maakte hij in 2001 Drift, waarin vooral de fraaie portrettering van de intieme band tussen broer en zus opviel. In Köfte concentreert de regisseur zich voornamelijk op het vader-zoon conflict.

“Ondanks dat Köfte zich afspeelt in de zogeheten multiculturele sfeer, ligt de focus met name op het menselijke aspect,” vertelt de regisseur. “Daar sta ik ook het dichtste bij en is datgene wat me altijd het meeste boeit. Niet alleen verhaaltechnisch overigens, ook tijdens het maakproces van een film. Ik hou van de beeldvertelling, de montage en het geluid – maar je blijft toch het meeste met mensen bezig.”

Drama vs. komedie
Werden deze conflicten in eerdere producties, waaronder de televisiefilm Storm (2005) en de miniserie Stellenbosch (2007),  gebracht in teken van het drama, in Köfte staat komedie centraal. Een genre waar de regisseur eerder al mee flirtte in zijn korte films Tonino (2002) en Picture This! (2004). “Het is geen volkomen nieuw genre voor me, maar wel de eerste keer dat ik er een lange speelfilm in maak. Laten we het zo zeggen: het is niet voor niets een genre waarin veel specialisten zijn. Je kunt er enorm mee op je bek gaan. Als iets niet grappig is, houdt het op.”

Gelukkig zit het wat dat betreft wel goed met Köfte. De film weet voortdurend een glimlach op het gezicht van de kijker te toveren en loopt over van het spelplezier en een hartverwarmende sfeer. Toch was ook Köfte in eerste instantie bedoeld als drama-productie. “Het eerste idee voor Köfte kwam van Hans Hylkema. Hij wilde een film maken over een oude Turk die in een bejaardentehuis terecht kwam en daarmee iets vertellen over de maatschappij van ‘nu’. Hij vroeg me dit idee uit te werken, maar al snel ontstond er een komedie.”

Omdat dat niet de richting was die Hylkema voor ogen had, besloot de regisseur zelf nog wat te sleutelen aan het idee. “Later heeft het project jaren stil gelegen, tot producent Waterland Film me vroeg of ik nog een leuk idee had voor een telefilm. Toen dacht ik gelijk aan die oude Turk in het bejaardentehuis. Op de fiets naar die afspraak toe, heb ik er nog wat dingen bijbedacht en vervolgens een pitch gebluft waar ze ontzettend enthousiast over waren.”

Vrouwendijen
In Köfte volgen we de perikelen in en rond het Turkse restaurant ‘De Sultan’, dat te lijden heeft onder de concurrentie van Döner-magnaten. De blinde, koppige Erdal en zijn vrouw zijn een ingespeeld team in de keuken. Zoon Nuri een held in de bediening – althans, zolang zijn vader hem niet ‘op de vingers kijkt.’ Wanneer moeder sterft, lijkt ‘De Sultan’ verloren. Erdal vertrekt naar het bejaardentehuis en probeert daar met behulp van een beeldschone verpleegster zijn restaurant, én de Turkse keuken, in ere te herstellen.

“We wilden dit keer een ondubbelzinnige feelgood-movie maken met veel lekker, haast tastbaar, eten en drinken.”  Om dit te bereiken, zit de film vol met felle en warme kleuren, kakelverse etenswaren en authentieke, tot de verbeelding sprekende namen voor gerechten als ‘Vrouwendijen’ en ‘Navel van de dame’. “Je moet het eten als het ware kunnen ruiken en proeven.  Het zou toch geweldig zijn als iedereen na het zien van de film naar het restaurant rent om vrouwendijen te bestellen!”, lacht Van Jaarsveld.

Sfeer
Belangrijk voor een feelgood-movie is de sfeer die de film uitstraalt. En Köfte is één en al sfeer. Naast hartverwarmend, is de film komisch en oogt ze fris en speels. Volgens de regisseur is die fijne lichte en luchtige toon puur het resultaat van hard werken. “Sfeer is iets wat je cadeau krijgt door hard te werken. We zoeken met zijn allen naar ‘het goede gevoel’, van de locaties tot de muziek. Sfeer is in feite de optelsom van alle losse delen. Het enige wat je op de set kunt doen, is dingen concreet invullen.”

De sfeer zoals die op de kijker overkomt is dus grotendeels de verdienste van de fijne atmosfeer op de set en de goede samenwerking en het vertrouwen tussen alle departementen. De keuze voor Gürkan Küçüksentürk, die de rol van Nuri speelt in de film, is hiervoor exemplarisch. Van Jaarsveld: “Gürkan was al de eerste keus van de casting-director. Ik kende hem enkel van zijn bijrol in de film Het Schnitzelparadijs, maar hij verraste me meteen bij de eerste casting. De rol leek hem op het lijf geschreven. Hij is echt een natuurtalent en reikt voortdurend dingen aan. Bij de eerste take denk je al ‘goed dat die gedraaid is’, maar bij elke volgende komt er weer iets extra’s bij.”

Ontwikkeling
Het had niet veel gescheeld of Köfte had in de bioscopen gedraaid. Een plek waar de film zeker niet had misstaan. Is er eigenlijk nog wel veel verschil tussen film en televisie? “Het verschil zit hem vooral in het ontwikkelingsproces. Dat is bij televisie korter. Bovendien heb je te maken met eisen vanuit omroepen. Ze eisen vaak meer duidelijkheid wat de vertelling betreft. In de bioscoop is de kracht van de verbeelding duidelijker. Het zou een enorme uitdaging zijn een komedie voor de bioscoop te maken.”

Voor de ontwikkeling van Köfte heeft de regisseur, die tevens het scenario schreef, ongeveer een jaar de tijd gehad. Kort in vergelijking met de tijd die er doorgaands wordt uitgetrokken voor een bioscoopfilm, maar deze haast heeft volgens Van Jaarsveld ook zo zijn voordelen. “In die vaart krijg je veel cadeaus, terwijl wanneer je langer de tijd hebt weer meer kunt schaven en optimaliseren.”

Telefilms
Met Köfte maakte Van Jaarsveld zijn eerste telefilm. Mochten er meer volgen, dan heeft de regisseur daar totaal geen problemen mee. “Het is een goed initiatief, dat elk jaar verrassende films oplevert en makers op een professionele manier kennis laat maken met film en televisie. Natuurlijk kent het ook zo zijn beperkingen, maar zelfs bij miljoenenproducties loop je tegen problemen aan. Je vecht altijd met je beperkingen.”

Met de bemoeienis van de omroepen die participeren in het project heeft Van Jaarsveld weinig moeite. “Ik heb nog nooit zoveel hoeven pingpongen als nu. Misschien dat het door het komediegenre komt, waar rewrites heel normaal zijn, maar ze hebben er in ieder geval strak op gezeten. Wat ook logisch is; ze moeten toch hun achterban bedienen en steken er een hoop geld in. Belangrijk is dat het altijd een eerlijk proces blijft, waarin je elkaar met argumenten kunt overtuigen.”

Köfte is komende zaterdag (31 juli) om 20.15 uur te zien op Nederland 2.

Setfoto’s: Dinand van der Wal

4 gedachten over “Telefilm 2010 – Köfte: interview Michiel van Jaarsveld

  1. Ik vond het een geweldige film. Ik zou ‘m wel op dvd willen hebben om ‘m nog eens te zien. De gerechten kon ik inderdaad bijna proeven en ook de liefde voor de Ottomaanse keuken van “Sultan” en de cultuur en tradities wat daar mee samenhing in de film. Iedere personage had ook echt zijn/haar eigen karakter. Erg goed en leuk gespeeld door de acteurs. Hopelijk komen er meer van zulke tele-/ bioscoop films. Michiel van Jaarsveld, ga zo door en ik hoop nog meer van je werk te mogen zien in de toekomst!

  2. Geweldige film, vol humor en tragedie ook. Echt briljantje. Wat heb ik ervan genoten.

    gr. Dick Huijer

  3. Een Nederlandse film, met respect voor mensen, taal en cultuur. De manier van filmen lijkt wel alsof het voor een kookprogramma is. Je krijgt zin om te koken, te eten en te feesten. Afiyet olsun!

  4. Geweldige film, leuke spelers en leuke humor, wel snel op DVD uitbrengen want ik wil hem snel nog eens zien.

Reacties zijn gesloten.