web analytics

Blu-Ray: Spetters

Reacties zijn gesloten

FILM
De drie vrienden Eef (Toon Agterberg), Rien (Hans van Tongeren) en Hans (Maarten Spanjer) zijn gek op motorcrossen. Hun grote voorbeeld is Gerrit Witkamp (Rutger Hauer) die furore maakt op de crossmotor. Als de rijdende patatkraam van Jaap en Fientje (Renee Soutendijk) in het stadje komt, proberen de jongens alledrie Fientje te versieren. Fientje kiest voor kampioen in spé Rien, ze troggelt hem van zijn vriendin Maya af door hem een contract te bezorgen. Maar als Rien na een ongeluk met zijn motor in een rolstoel belandt, en komen de levens van de hoofdkarakters in een stroomversnelling.

Spetters van Paul Verhoeven is een prachtige film die zich als keihard, rauw, realistisch, maar vooral mooi laat typeren. De film is, zoals we van Verhoeven gewend zijn, bijzonder vaardig gemaakt, heeft een uitstekend tempo, kent veel actie en een interessant dramatisch verloop. De soundtrack door Kayak is om van te smullen. Spetters zorgde voor woedende reacties bij de vaderlandse pers en diverse maatschappelijke groeperingen – er werd zelfs een anti-Spetters comité opgericht -, maar werd desondanks een bioscoopsucces met meer dan 1,1 miljoen bezoekers.

Waardering: **** half

FILMGESCHIEDENIS
Samen met zijn vaste partner Gerard Soeteman maakte Verhoeven met Spetters een film over het leven van een aantal jongeren in een kleine stad onder de rook van Rotterdam. Het scenario werd in eerste instantie afgekeurd voor subsidie door het Productiefonds voor de Nederlandse Film. Men vond het te plat en commercieel. Hierop legden Soeteman en Verhoeven een gekuiste versie van het scenario voor aan de commissie.

Na verhitte discussies en emotionele aanvaringen, werd de subsidie alsnog toegekend. Verhoeven verfilmde vervolgens echter het originele scenario, wat tot grote woede leidde bij het fonds. Voor de productie ging Verhoeven voor het eerst sinds zijn bioscoopdebuut Wat zien ik!? (1971) met iemand anders dan Rob Houwer in zee. Samen met de toen nog onbekende Joop van den Ende en Soeteman richtte hij VSE films op, dat de film produceerde.

Toen Spetters op 28 februari 1980 in premiere ging, deed de film veel stof opwaaien vanwege het seksisme en geweld. Spetters was, samen met Lieve Jongens uit datzelfde jaar, de eerste film waarin mannelijke homoseks voor het eerst werd getoond, in Verhoevens film zelfs expliciet. De film werd door de Nederlandse filmpers volledig de grond in geschreven. “Een diepzwarte poe voor personen wier geestelijke groei na drie jaar is opgehouden,” schreef De Volkskrant. “Een fascistoïde aandoend soort amusement,” beargumenteerde de Telegraaf. “Spetters is ranzig en grof,” concludeerde Het Algemeen Dagblad.

Ook de maatschappij roerde zich. Er onstond zelfs een Nederlandse Anti Spetters Actie (NASA), die zich tegen de film verzette, iets wat Verhoeven met Basic Instinct nogmaals zou meemaken. De NASA vondSpetters een gevaarlijke film, omdat deze “de bestaande vooroordelen over vrouwen, homoseksuelen en andere bevolkingsgroepen alleen maar zou versterken.” Ondanks alle negatieve publiciteit scoorde Verhoeven weer een hit en trok de film 1.124.162 bezoekers.

BEELD, GELUID & EXTRA’S
Vóór de re-release van de film in de bioscoop 8 mei jongstleden werd de transfer van Spetters grondig onder handen genomen. Voor deze Blu-Ray uitgave is vanzelfsprekend gebruik gemaakt van deze gerestaureerde print. Het beeld oogt uitstekend, met een mooie scherpte en detail. Enkel is in enkele (voornamelijk donkere) scènes een redelijke portie filmgrain te zien. Links en rechts zijn af en toe ook nog een kleine filmspot of ander vlekje waar te nemen, maar al met al is de restauratie van het beeld meer dan prima uitgevoerd. Er is optionele Nederlandse ondertiteling aanwezig gedurende de gehele film. Het geluid staat in de originele monotrack op de Blu-Ray. Deze is vrij van beschadigingen, maar kent nogal wat beperkingen in bereik, waardoor niet elke scène even mooi en helder klinkt.

Als extra treffen we enkel de originele bioscooptrailer aan en enkele promotrailers voor andere releases van Lumière. Een uitermate spijtige zaak. Het opnieuw uitbrengen van een klassieker en belangwekkende Nederlandse film heeft nog meer (of beter: alleen maar) zin als er voor de (onwetende) kijker ook context bijgeleverd wordt. Een commentaartrack door Verhoeven en Soeteman – die daar best voor te porren zijn – en de aflevering van ‘Andere Tijden’ over Spetters (hier te bekijken) hadden niet mogen ontbreken. Jammer dat men in Nederland nog altijd met weinig respect omgaat met haar filmklassiekers.

Speelduur
ca. 122 minuten
Distributie
Lumiere Home Entertainment
Release datum DVD
8 mei 2012
Verpakking
Keepcase
Regio
A, B, C
Beeld
16:9 HD (1,78)
Geluid
DTS Master 2.0 – mono
Ondertiteling
Nederlands (doven)
Extra’s
Originele bioscooptrailer
Promotrailers

Met dank aan Lumiere Home Entertainment voor het beschikbaar stellen van deze Blu-Ray !