web analytics

Het Gouden Kalf van 1989: Frans Weisz

Reacties zijn gesloten

Volgende week start alweer de 34ste editie van het Nederlands Film Festival. Grote winnaar bij de Gouden Kalf-uitreiking van 1989 was het Nederlands-Argentijnse drama Secret Wedding, over een man die in de post-dictatoriale tijd van Buenos Aires zijn verloren liefde probeert terug te vinden. De film kreeg lovende internationale kritieken, maar tegenwoordig zullen weinig mensen er nog van hebben gehoord. Een ander Gouden Kalf dat jaar kende een langere nawerking.

Leedvermaak
Frans Weisz, al eerder bekend door zijn misdaadthrillers De Inbreker en Naakt over de Schutting en de aangrijpende Rooie Sien had in 1981 zijn carrière een andere richting gegeven met Charlotte, een waargebeurd drama over een jonge joodse kunstenares in de Tweede Wereldoorlog. Geen grote publieksfilm, maar een verhaal dat hem na aan het hart ging. Nog persoonlijker werd Leedvermaak acht jaar later, waarin een joodse familie gebukt gaat onder de herinneringen aan de holocaust. Weisz won er de prijs voor beste regisseur mee. Ruim dertig jaar na dato blijft het een bijzondere film.

Cast
De reden dat Leedvermaak nog zo goed voor de geest te halen is, komt doordat Weisz het drama twaalf jaar later uitbreidde met een vervolg (Qui Vive), en nog eens acht jaar daarna met een slotdeel (Happy End). Wat dat drieluik zo markant maakt, is het feit dat de ensemble-cast in die twintig jaar onveranderd bleef. Het formidabele acteerwerk, doorwrongen van een gelaten droefenis, krijgt een extra sterke lading als de drie delen naast elkaar worden gelegd. De zichtbaar fysieke veranderingen die de acteurs in de loop der jaren hebben doorgemaakt geven de films een dieper gevoel van melancholie mee.

Naast knappe rollen van o.a. Pierre Bokma en Kitty Courbois, maakt Rijk de Gooyers inbreng misschien nog wel het meeste indruk. Heerlijk cynisch en hard in de eerste twee delen, zoals we hem vaker zagen, maar in het laatste deel juist sterk ingetogen. Daar was een reden voor. De acteur leed de laatste jaren van zijn leven aan afasie, wat het hem onmogelijk maakte zijn tekst te onthouden. Toch is die laatste rol van grote waarde. Zijn aanwezigheid, met af en toe een fonkeling in zijn ogen, is al genoeg, en zorgt bovendien voor een fraai contrast met de vorige delen. Na al die jaren is zo ook zijn personage berustend geworden.

Compleet
Weisz werd in 1989 in feite bekroond voor een film die voor een deel nog gemaakt moest worden. Los gezien verliezen Leedvermaak, Qui Vive en Happy End aan kracht en betekenis, maar samen vormen ze een unieke trilogie. Onlangs deed de filmmaker iets vergelijkbaars. Met zijn documentaire Leven? Of Theater? vulde hij in 2012 zijn oorlogsdrama Charlotte aan. In zijn portret spreekt de filmmaker met nabestaanden en kenners over de geplaagde kunstenares.

Een gedachte over “Het Gouden Kalf van 1989: Frans Weisz

  1. Het wordt tijd dat Frans Weisz wordt geëerd met een dvdbox, waarin zijn gehele oeuvre zal zijn vertegenwoordigd. Prachtig is ook altijd nog “Bij nader inzien”, de verfilming van de gelijknamige, aanvankelijk uit twee delen bestaande roman van J.J. Voskuil.

Reacties zijn gesloten.