Films over euthanasie gaven eerder al prachtige resultaten. Uit 2004 staan er twee nog steeds in het geheugen gegrift: het meesterlijke Mar Adentro, uit Spanje, en uit ons eigen land Simon. Toch hoeft het thema over waardig sterven niet per definitie zulke sterke films op te leveren. Regisseur Nic Balthazar (Ben X) maakte een onderhoudend drama van Tot Altijd, maar komt niet in de buurt van de voorbeelden van acht jaar terug.

MS
Balthazar baseerde zich op het waar gebeurde verhaal van politicus Mario Verstraete, die in de bloei van zijn leven de diagnose MS kreeg en na een lang gevecht uiteindelijk de eerste Belg werd die van de euthanasiewetgeving gebruik kon maken. De dood als na te streven doel; het kan meeslepend drama opleveren. Overtuigen doet Tot Altijd zonder meer, met name dankzij een degelijke cast. Maar voor echte ontroering zorgt de film weinig.

De lijdensweg waar Mario doorheen gaat nadat hij een spierverlammende ziekte blijkt te hebben, weet nooit echt te emotioneren. De jonge politicus krijgt de diagnose al vrij vroeg in de film en begint dan al snel zelf over euthanasie. Te snel lijkt het. Het voelt allemaal iets te plotseling, een uitgebreidere opbouw zou meer effect hebben gehad.

Gemiste kans
Waar het belangrijkste deel van de film vervolgens over gaat, is Mario’s gevecht om euthanasie legaal te krijgen. Jammer genoeg gaat dat vaak ten koste van het menselijke drama dat Tot Altijd ook had kunnen zijn. Balthazar had zich meer mogen richten op de manier waarop de groep vrienden met Mario’s koele beslissing om gaat, en de vraag of zijn politieke gedrevenheid misschien wel verder gaat dan goed voor hem en zijn vrienden is. Pas tegen het eind, bij een afscheidsdiner, wordt daar meer accent op gelegd. Dat is ook meteen het eerste moment in de film dat ontroert. Het bewijs dat die tijd met familie en vrienden een groter aandeel had mogen krijgen.

Tot Altijd overtuigt meer in de dilemma’s, frustraties en discussies rondom euthanasie. Ook dat is belangrijk, maar het alledaagse, herkenbare aspect zou eigenlijk een even grote plek in het geheel verdienen. Simon en Mar Adentro hadden dat, Tot Altijd een stuk minder. Een gemiste kans, maar los gezien van die eerdere topfilms blijft dit drama toch goed overeind.

Waardering: ***

Tot Altijd (2012)
Regie en scenario: Nic Balthazar
Producent: Peter Bouckaert
Camera: Danny Elsen
Montage: Philippe Ravoet
Muziek: Alain De Ley
Met: Koen de Graeve, Geert van Rampelberg, Viviane de Muynck, Eva van der Gucht, e.v.a.
Taal: Nederlands
Speelduur: 119 minuten
Te zien vanaf: 29 maart 2012