In aanloop naar de de verkiezing van de Nederlandse Film Top 50 (een initiatief van Nederland 2, in samenwerking met het Nederlands Filmfestival, Cinema.nl en de VPRO) blikt René van Dam terug op de verkiezing van de Nederlandse Film van de Eeuw uit 1999. Overigens kan er tot 1 oktober gestemd worden op www.nlfilmtop50.nl.

 

Turks Fruit is de onbetwiste winnaar geworden van de verkiezing van de Nederlandse Film van de Eeuw. Soldaat van Oranje is als tweede geëindigd. Beide films zijn geregisseerd door Paul Verhoeven en geproduceerd door Rob Houwer. De regisseur en producent van de Beste Nederlandse Film van de Eeuw werden beide geëerd met een speciaal Gouden Kalf. Deze Gouden Kalveren werden op zaterdag 25 september 1999 uitgereikt tijdens het Gala van de Nederlandse Film van de Eeuw in de Utrechtse Stadsschouwburg.

 

De verkiezing van de Nederlandse Film van de Eeuw is georganiseerd door het Nederlands Film Festival in het kader van het hoofdthema van het festival ‘De Eeuw van de Film – De Film van de Eeuw’. Elke liefhebber van Nederlandse films kon vanaf 1 mei 1999 tot 1 juli 1999 zijn/haar stem uitbrengen op drie films. Dit kon op de website van het Nederlands Film Festival of door het insturen van een bon die te vinden was in een 4 pagina’s tellende brochure; verkrijgbaar in vele bioscopen. Daarnaast was de brochure ook opgenomen als bijlage van ‘de Filmkrant’ van juni 1999.

 

Statistische gegevens bij de lijst

 

De verdeling van de titels over de verschillende decennia is als volgt:

 

Periode		Aantal	Succesvolste film(s)	Puntenaantal
jaren tien		4 titels	Vrouwenoogen/Diamant	3
jaren twintig		3 titels	De zwarte tulp/De man op den achtergrond/Schande	3
jaren dertig		14 titels	Komedie om geld	17
jaren veertig		0 titels	geen	geen
jaren vijftig		5 titels	Fanfare	176
jaren zestig		12 titels	Als twee druppels water	44
jaren zeventig		47 titels	Turks fruit	665
jaren tachtig		82 titels	Abel	384
jaren negentig		91 titels	Karakter	553

 

Meest geliefde regisseurs:

 

Positie		Naam		Aantal		Geliefdste film		Punten daarmee behaald
1		Fons Rademakers		9 titels		De aanslag		194
2		Frans Weisz		9 titels		Charlotte		39
3		Paul Verhoeven		7 titels		Turks fruit		665
4		Jos Stelling		7 titels		De wisselwachter		57
5		Theo van Gogh		7 titels		06		20
6		Dick Maas		6 titels		De lift		144
7		Wim Verstappen		6 titels		Grijpstra & De Gier		11
8		Ben Verbong		5 titels		Het meisje met het rode haar		89
9		Ben Sombogaart		5 titels		Het zakmes		50
10		Rudolf van den Berg		5 titels		De avonden		40
11		Alejandro Agresti		5 titels		Buenos aires vice versa		21

 

Alle 258 films op volgorde van waardering:

 

Titel	Regisseur	Jaar	Punten
Turks fruit	Paul Verhoeven	1973	665
Soldaat van Oranje	Paul Verhoeven	1977	606
Karakter	Mike van Diem	1997	553
Abel	Alex van Warmerdam	1986	384
Spoorloos	George Sluizer	1988	216
De Poolse bruid	Karim Traïdia	1998	195
De aanslag	Fons Rademakers	1986	194
Antonia	Marleen Gorris	1995	179
Left Luggage	Jeroen Krabbé	1998	177
Fanfare	Bert Haanstra	1958	176
De lift	Dick Maas	1983	144
Ciske de rat	Guido Pieters	1984	130
De noorderlingen	Alex van Warmerdam	1992	127
Zusje	Robert Jan Westdijk	1995	106
Amsterdamned	Dick Maas	1988	99
Flodder	Dick Maas	1986	93
De vierde man	Paul Verhoeven	1983	92
Het meisje met het rode haar	Ben Verbong	1981	89
All Stars	Jean van de Velde	1997	71
Lang leve de koningin!	Esmé Lammers	1995	67
De kleine blonde dood	Jean van de Velde	1993	60
De wisselwachter	Jos Stelling	1986	57
De smaak van water	Orlow Seunke	1982	56
Max Havelaar	Fons Rademakers	1976	56
Het zakmes	Ben Sombogaart	1992	50
Abeltje	Ben Sombogaart	1998	44
Als twee druppels water	Fons Rademakers	1963	44
Romeo	Rita Horst	1990	44
De avonden	Rudolf van den Berg	1989	40
Charlotte	Frans Weisz	1981	39
Kleine Teun	Alex van Warmerdam	1998	39
Schatjes	Ruud van Hemert	1984	39
De jurk	Alex van Warmerdam	1996	38
Spetters	Paul Verhoeven	1980	36
Dokter Pulder zaait papavers	Bert Haanstra	1975	32
Van geluk gesproken	Pieter Verhoeff	1987	31
Zoeken naar Eileen	Rudolf van den Berg	1987	30
De illusionist	Jos Stelling	1983	26
De stilte rond Christine M.	Marleen Gorris	1982	26
Het 14e kippetje	Hany Abu-Assad	1998	25
Paranoia	Adriaan Ditvoorst	1967	24
De vliegende Hollander	Jos Stelling	1995	23
De witte waan	Adriaan Ditvoorst	1984	23
Theo en Thea en de ontmaskering van het tenenkaasimperium	Pieter Kramer	1989	23
Buenos Aires vice versa	Alejandro Agresti	1997	21
De drie beste dingen in het leven	Ger Poppelaars	1992	21
Een vlucht regenwulpen	Ate de Jong	1981	21
Het teken van het beest	Pieter Verhoeff	1980	21
Keetje Tippel	Paul Verhoeven	1975	21
06	Theo van Gogh	1994	20
Als je begrijpt wat ik bedoel	Rob Houwer	1983	20
Felice… Felice…	Peter Delpeut	1998	19
Gebroken spiegels	Marleen Gorris	1984	19
Oeroeg	Hans Hylkema	1993	19
Op hoop van zegen	Guido Pieters	1986	19
Van de koele meren des doods	Nouchka van Brakel	1982	19
Ciske de rat	Wolfgang Staudte	1955	18
Dorp aan de rivier	Fons Rademakers	1958	18
Jezus is een Palestijn	Lodewijk Crijns	1999	18
Hersenschimmen	Heddy Honigmann	1988	17
Hufters & hofdames	Eddy Terstall	1997	17
Komedie om geld	Max Ophüls	1936	17
Mariken van Nieumeghen	Jos Stelling	1974	17
Temmink	Boris Paval Conen	1998	17
De trip van Teetje	Paula van der Oest	1998	16
Een dagje naar het strand	Theo van Gogh	1984	15
The Last Island	Marleen Gorris	1990	15
Tot ziens	Heddy Honigmann	1995	15
Wildschut	Bobby Eerhart	1985	15
Broos	Mijke de Jong	1997	14
Pervola	Orlow Seunke	1985	14
De Johnsons	Rudolf van den Berg	1992	13
Een maand later	Nouchka van Brakel	1987	13
Loos	Theo van Gogh	1989	13
1000 Rosen	Theu Boermans	1994	12
Eline Vere	Harry Kümel	1991	12
Kind van de zon	René van Nie	1975	12
Naar de klote!	Ian Kerkhof	1996	12
No Trains, No Planes	Jos Stelling	1999	12
Vroeger is dood	Ine Schenkkan	1987	12
Gordel van Smaragd	Orlow Seunke	1997	11
Grijpstra en De Gier	Wim Verstappen	1979	11
Mira	Fons Rademakers	1971	11
Opname	Erik van Zuylen	1979	11
Secret Wedding	Alejandro Agresti	1989	11
Siberia	Robert Jan Westdijk	1998	11
Andy, bloed en blond haar	Frank Wiering	1979	10
Bleeke Bet	Richard Oswald	1934	10
Blind Date	Theo van Gogh	1996	10
Filmpje!	Paul Ruven	1995	10
Voor een verloren soldaat	Roeland Kerbosch	1992	10
Wat zien ik?	Paul Verhoeven	1971	10
De ijssalon	Dimitri Frenkel Frank	1985	9
Flesh + Blood	Paul Verhoeven	1985	9
Golven	Annette Apon	1982	9
Kracht	Frouke Fokkema	1990	9
Mama is boos!	Ruud van Hemert	1986	9
Pastorale 1943	Wim Verstappen	1978	9
Pentimento	Frans Zwartjes	1979	9
Blue Movie	Wim Verstappen	1971	8
De dream	Pieter Verhoeff	1985	8
De inbreker	Frans Weisz	1972	8
De mannetjesmaker	Hans Hylkema	1983	8
For my Baby	Rudolf van den Berg	1997	8
Het bittere kruid	Kees van Oostrum	1985	8
Hoogste tijd	Frans Weisz	1995	8
Angela/Loves Comes Quietly	Nikolaï van der Heyde	1973	7
De boekverfilming	Eddy Terstall	1999	7
De flat	Ben Verbong	1994	7
De overval	Paul Rotha & Kees Brusse	1962	7
De tasjesdief	Maria Peters	1995	7
Een vrouw als Eva	Nouchka van Brakel	1979	7
Help, de dokter verzuipt!	Nikolaï van der Heyde	1974	7
Iris	Mady Saks	1987	7
Morgen gaat het beter	Friedrich Zelnik	1939	7
Op afbetaling	Frans Weisz	1992	7
De dijk is dicht	Anton Koolhaas	1950	6
De schorpioen	Ben Verbong	1984	6
Door de wind gejaagd	Alejandro Agresti	1998	6
Het debuut	Nouchka van Brakel	1977	6
Het schaduwrijk	Kees Hin	1993	6
In de schaduw van de overwinning	Ate de Jong	1986	6
Makkers staakt uw wild geraas	Fons Rademakers	1960	6
Op hoop van zegen	Alex Benno	1934	6
Belle van Zuylen – Madame De Charrière	Digna Sinke	1993	5
De kersenpluk	Arno Kranenborg	1996	5
De nieuwe moeder	Paula van der Oest	1996	5
De onfatsoenlijke vrouw	Ben Verbong	1991	5
De pijnbank	Theo van Gogh	1998	5
Dr. Vlimmen	Guido Pieters	1978	5
En route	Paul Ruven	1994	5
Leedvermaak	Frans Weisz	1989	5
Mijn vader woont in Rio	Ben Sombogaart	1989	5
Monsieur Hawarden	Harry Kümel	1969	5
Obsessions (Bezeten/Het gat in de muur)	Pim de la Parra	1969	5
Q en Q	Bram van Erkel	1978	5
Te gek om los te lopen	Guido Pieters	1981	5
The Forbidden Quest	Peter Delpeut	1993	5
Wan Pipel	Pim de la Parra	1976	5
Wings of Fame	Otakar Votocek	1990	5
Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming	Bas van der Lecq & Guido Pieters & Ernie Damen & Nouchka van Brakel	1975	5
Alle dagen feest	Ate de Jong & Otto Jongerius & Paul de Lussanet & Orlow Seunke	1976	4
Dakota	Wim Verstappen	1974	4
De bende van hiernaast	Karst van der Meulen	1980	4
De Jantjes	Jaap Speyer	1934	4
De jongen die niet meer praatte	Ben Sombogaart	1996	4
De provincie	Jan Bosdriesz	1991	4
Een zwoele zomeravond	Shireen Strooker & Frans Weisz	1982	4
fl. 19,99	Mart Dominicus	1998	4
Het mes	Fons Rademakers	1961	4
Jonge harten	Charles Huguenot van der Linden & Heinz Josephson	1936	4
Lieve jongens	Paul de Lussanet	1980	4
Rembrandt fecit 1669	Jos Stelling	1977	4
Rituelen	Herbert Curiël	1989	4
Scrim	Jacob Bijl	1976	4
Terug naar Oegstgeest	Theo van Gogh	1987	4
Twee vrouwen/Twice a Woman	George Sluizer	1979	4
U bent mijn moeder	Horst Königstein	1984	4
Vroeger kon je lachen	Bert Haanstra	1983	4
Winter ’89	Danniel Danniel	1998	4
Allemaal naar bed	Dick Visser	1970	3
Brandende liefde	Ate de Jong	1983	3
Camping	Thijs Chanowski	1978	3
De bunker	Gerard Soeteman	1992	3
De man op den achtergrond (Der Mann im Hinterrund)	Ernst Winar	1922	3
De Orionnevel	Jurriën Rood	1987	3
De vier Mullers (Alles für die Firma)	Rudolf Meinert	1935	3
De zwarte tulp (The Black Tulip)	Frankland A. Richardson & Maurits H. Binger	1921	3
De zwijgende reiziger	Ibrahim Selman	1994	3
Diamant	Johan Gildemeijer	1916	3
Een scherzo furiozo	Marianna Dikker	1989	3
Flodder in Amerika	Dick Maas	1992	3
Het alternatief	Frans Stroink	1984	3
Het veld van eer	Bob Visser	1983	3
Hoge hakken, echte liefde	Dimitri Frenkel Frank	1981	3
Jenny	Willy van Hemert	1958	3
Kyodai Makes the Big Time	Ian Kerkhof	1992	3
Love is a Fat Woman	Alejandro Agresti	1987	3
Mijn vriend of het verborgen leven van Jules Depraeter	Fons Rademakers	1979	3
Oom Ferdinand en de toverdrank	Karst van der Meulen	1974	3
Pygmalion	Ludwig Berger	1937	3
Regrets	Erik Lieshout & Arno Hagers	1998	3
Rigor Mortis	Dick Maas	1981	3
Rubber	Gerard Rutten & Johan de Meester	1936	3
Rufus	Samuel Meyering	1975	3
Schande (Frauenmoral)	Theo Frenkel sr.	1923	3
Tiro!	Jacob Bijl	1979	3
Venus in Furs	Maartje Seyferth & Victor Nieuwenhuijs	1994	3
Vrouwenoogen	Caroline van Dommelen	1912	3
Wildgroei	Frouke Fokkema	1994	3
Zeemansvrouwen	Henk Kleinman	1930	3
Zjoek	Erik van Zuylen	1987	3
Ademloos	Mady Saks	1982	2
Boven de bergen	Digna Sinke	1992	2
De meester en de reus	Johan van der Keuken	1980	2
De minder gelukkige terugkeer van Joszef Katús naar het land van Rembrandt	Wim Verstappen	1966	2
De verstekeling	Ben van Lieshout	1998	2
De vlinder tilt de kat op	Willeke van Ammelrooij	1994	2
De verwording van Herman Dürer	René Seegers & Jean van de Velde & Léon de Winter	1979	2
Desirée	Felix de Rooy	1984	2
Doctor Faustus	René Seegers	1982	2
El acto en cuestion	Alejandro Agresti	1993	2
Havink	Frans Weisz	1987	2
Het gangstermeisje	Frans Weisz	1966	2
Het wrak in de Noordzee	Theo Frenkel sr.	1915	2
Ik ben Joep Meloen	Guus Verstraete jr.	1981	2
Jan Rap en z’n maat	Ine Schenkkan	1989	2
Krassen in het tafelblad	Ineke Houtman	1998	2
Mijn Franse tante Gazeuze	Ben Sombogaart & Joram Lürsen	1997	2
Oh, Boy!	Orlow Seunke	1991	2
Pinkeltje	Harry Geelen	1978	2
Pipo en de piraten van toen	Kees van Eyk	1975	2
Rooie Sien	Frans Weisz	1975	2
Vals licht	Theo van Gogh	1993	2
VD	Wim Verstappen	1972	2
Zelfbeklag	Cyrus Frisch	1993	2
Zonnestraal	Theo Frenkel sr.	1919	2
Babylon	Eddy Terstall	1998	1
Bastille	Rudolf van den Berg	1984	1
Because of the Cats (Niet voor de poezen)	Fons Rademakers	1973	1
Belle	Irma Achten	1993	1
Blazen tot honderd	Peter van Wijk	1998	1
Blonde Dolly	Gerrit van Elst	1987	1
Casta Diva	Eric de Kuyper	1983	1
Charlotte Sophie Bentinck	Ben Verbong	1995	1
De afstand	Jean van de Velde	1981	1
De andere kant van de tunnel	Bob Entrop	1995	1
De blanke slavin	René Daalder	1969	1
De familie van mijn vrouw	Jaap Speyer	1935	1
De laatste trein	Erik van Zuylen	1975	1
De man met de hond	Annette Apon	1998	1
De pretenders	Jos Stelling	1981	1
De schaduwlopers	Peter Dop	1995	1
De zeemeerman	Frank Herrebout	1996	1
Dood water	Gerard Rutten	1934	1
Doodzonde	René van Nie	1978	1
Dropouts	Wil Wissink	1998	1
Een tip van de sluier	Frans Bromet	1980	1
Eenmaal geslagen, nooit meer bewogen	Gerrard Verhage	1994	1
Fietsen naar de maan	Jef van der Heyden	1963	1
Flodder 3	Dick Maas	1995	1
Han de Wit	Joost Ranzijn	1990	1
Het mysterie van de Mondscheinsonate	Kurt Gerron	1935	1
Honneponnetje	Ruud van Hemert	1988	1
Instant Pictures	George Schouten	1979	1
Kermis in de regen	Kees Brusse	1962	1
Krokodillen in Amsterdam	Annette Apon	1990	1
Menuet	Lili Rademakers	1982	1
Mevrouw Ten Kate en het beest in de mens	Casper Verbrugge	1991	1
My Blue Heaven	Ronald Beer	1990	1
Onkruidzaaiers in Fabeltjesland	Cocki Goudsmit	1970	1
Pruimenbloesem	Willem van Batenburg	1982	1
Shadowman	Pjotr Andrejev	1988	1
Sherlock Jones	Nikolaï van der Heyde	1975	1
The Family	Lodewijk de Boer	1973	1
Twee vorstinnen en en vorst	Otto Jongerius	1981	1
Van Gogh’s Ear	Tony Garcia	1991	1
Willem van Oranje	Jan Teunissen	1934	1

 

‘VARA TV magazine’ riep de lezers ongeveer tegelijkertijd ook op om de beste Nederlandse films van de eeuw te kiezen. In gids nummer 37-1999 is de uitslag te vinden. De top 3 daar was identiek aan die van het Filmfestival, maar daarna volgen een paar aanzienlijke verschillen. VAN DE KOELE MEREN DES DOODS staat bij de VARA op nummer 10, bij het Nederlands Film Festival op 52. BLEEKE BET is bij de VARA op nummer 17 geëindigd, bij het Festival op 87. PYGMALION staat in de VARA lijst op 20, bij het Film Festival op 161. IRIS respectievelijk op 23 en 107. DE DREAM respectievelijk 24 en 100.