In 1983 debuteerde Dick Maas verrassend in de bioscopen met de eerste volwaarde Nederlandse horrorfilm De Lift. In de tien jaar daarna veroverde hij de zalen met films als Flodder (1986), Amsterdamned (1988) en Flodder in Amerika! (1992). Komende week hoopt hij met de komische horrorfilm Sint wederom een groot publiek te entertainen en vermaken.

Paspoort
Naam: Dick Maas.
Geboren: 15 april 1951, te Heemstede.
Films: bekend van o.a. De Lift (1983), de Flodder-trilogie (1986-1995), Amsterdamned (1988), Down (2001) en Moordwijven (2007). Ook lange tijd werkzaam geweest als producent voor First Floor Features, en in deze functie verantwoordelijk voor onder meer Abel (1986), De Noorderlingen (1992) en Tom & Thomas (2002).
Prijzen: o.a. Gouden Kalf Beste Regie voor De Lift en Flodder. Career Achievement Award op het Fantastic Film Festival Imagine te Amsterdam voor zijn gehele oeuvre.

Vlot, actiegericht en (zwart)komisch
Na eerst twee keer te zijn afgewezen aan de Filmacademie, studeerde Maas in 1977 af met een de korte komische film Adelbert over een grimmige anekdote; een jong koppel dat beide zo ongelukkig is dat het samen zelfmoord wil plegen. Na enkele korte films voor televisie maakte hij in 1980/1981 voor de VPRO de ruim een uur durende speelfilm Rigor Mortis.

Een kleine drie jaar later debuteerde de cineast, na veel geleur met het script, in de Nederlandse bioscopen met de originele thriller De Lift, over een moordende lift. Matthijs van Heijningen durfde de gok aan en besloot de debuterend regisseur acht ton mee te geven. Onder het motto ‘voor mij is filmen: actie’ leverde Maas een vlotte en spannende film af, die de toon zou zetten voor de rest van zijn carrière.

Kenmerkend voor de regisseur is het hoge tempo van zijn films, de nadruk op zowel verbale als non-verbale actie en Maas’ voorkeur voor zwarte humor. Niet alleen latere Nederlandse films als Flodder (1986) en Amsterdamned (1988) dragen deze kenmerken, ook de Engelstalige Do not disturb (1999) en Down (2001) passen in dit rijtje.

Na de bijzonder productieve jaren tachtig en begin jaren negentig, deed de regisseur het laatste decennium weinig van zich spreken, mede door een slepende rechtszaak met ex-zakenpartner Laurens Geels (met wie Maas First Floor Features runde). Met Moordwijven maakte hij in 2007 zijn succesvolle comeback in de Nederlandse filmwereld; de film trok zo’n 425.000 bezoekers en Maas toonde zich nog steeds een vaardig publieksfilmer. In zijn nieuwe horror-thriller Sint ontpopt ‘kindervriend’ Sinterklaas zich tot een heuse moordmachine. Komend jaar hoopt Maas de thriller De Rekening te kunnen draaien, die inmiddels subsidie heeft ontvangen van het Filmfonds.

Maas en het publiek
Dick Maas is een publieksfilmer pur sang. Al zijn Nederlandse film bereikten een groot publiek. Zijn Engelstalige producties deden het weliswaar minder, maar bereikten niet zelden een cultstatus op video en DVD (met name in Aziatische landen). Hier een overzicht van de bezoekerscijfers van zijn films (in Nederland):

– De Lift (1983): 648.720.
– Flodder (1986): 2.313.701.
– Amsterdamned (1988): 971.027.
– Flodder in Amerika! (1998): 1.470.387.
– Flodder 3 (1995): 410.808.
– Do not disturb (1999): 66.589.
– Down (2001): 27.418.
– Moordwijven (2007): 424.428.

Beste films
Het oeuvre van Maas staat bol van de prima films. Hieronder drie van zijn beste werken.

–         De Lift (1983)
Vrijwel nimmer debuteerde een Nederlandse cineast zo verrassend als Dick Maas in 1983 met de horror-thriller De Lift, in zijn kielzog sloop Huub Stapel – die in het oeuvre van Maas een prominente rol speelt – mee. Het idee van de film was even simpel als geniaal: een lift blijkt niet zomaar een handig vervoersmiddel, maar een heuse moordmachine. Binnen vijf weken gedraaid, waarbij Maas een keer of twee zijn congé kreeg, maar uiteindelijk toch mocht blijven. Maas maakte indruk met zijn spannende, vlot gesneden en vaardig gemaakte debuutfilm.

–         Flodder (1986)
Wat zou de Nederlandse film- en televisiewereld zijn zonder de familie Flodder? Net als bij De Lift lijkt het idee zo simpel: plaats een asociaal gezin middenin een dure villawijk vol kakkers. Gevolg: een stortvloed aan geslaagde grappen en stunts. Ma Flodder, Johnnie & Kees, dochter Kees, Toet en Henkie, Sjakie, de Neutebooms en nog een hoop andere memorabele personages maakten in 1986 een spetterende entree in de Nederlandse bioscopen. Na De Lift had Maas met Flodder een tweede grote hit te pakken: ruim twee miljoen mensen kochten een kaartje. Eén van de vaardigst gemaakte films uit onze vaderlandse filmgeschiedenis.

–         Amsterdamned (1988)
Voor de derde keer op rij lukte het Maas een film af te leveren die met grote winstcijfers de boeken in ging. Amsterdamned, over een moordlustig ‘monster’ dat de grachten van Amsterdam onveilig maakt, trok bijna een miljoen bezoekers en werd in het buitenland goed bekeken. Alleen al in de Verenigde Staten ging de film in 400 kopieën uit. De kenmerkende mix van humor, spanning en actie bleek ook dit keer uitstekend te werken. De befaamde speedbootachtervolging staat nog altijd te boek als Nederlands meest indrukwekkende actiescène. In Sint doet de regisseur een poging zichzelf te overtreffen met een paar minuten durende achtervolgingsscène over de daken van de Amsterdamse grachtenpanden.

–         Ook zien
De twee vervolgen op Flodder gaan er, zeker voor de liefhebbers van de familie, ongetwijfeld ook in als gevulde koek. Rigor Mortis (1981) is helaas nergens te krijgen, maar een hilarische televisiefilm. Do not Disturb (1999) en Moordwijven (2007) zijn vermakelijk, maar missen scherpte in zowel scenario als montage. Zijn eigen Engelstalige De Lift-remake Down (2001) is ronduit mislukt.

–         Binnenkort te zien of in de planning
Vanaf 11 november is Maas’ nieuwe film Sint in de Nederlandse bioscopen te zien. Voor zijn volgende project heeft de regisseur zijn zinnen gezet op de thriller De Rekening, die inmiddels vijf ton subsidie heeft ontvangen van het Filmfonds. De hoofdrollen in die film moeten gespeeld worden door Pierre Bokma en Gijs Scholten van Aschat. Ook werkt hij o.a. aan de thriller The Unwanted, over een chrirurg die erachter komt een moordlustige tweelingbroer te hebben.