Deze maand verschijnt de film Zwarte Zwanen, van regisseuse Colette Bothof en met Carice van Houten in de hoofdrol, op DVD. Na de draaiperiode in 2003 duurde het tot 2005 voor een distributeur het resultaat in de zalen bracht. Zonder succes, de film kreeg zelfs een Gouden Ui voor de grootste flop van het jaar. Dat zal nu, met de grote populariteit van Carice, wel anders zijn.

Zwarte Zwanen
Zwarte Zwanen gaat over een passionele relatie tussen Vince en Marleen. Vince is een onafhankelijke jongen die bijna nergens om geeft. Hij woont in een oude vissersboot aan de Spaanse zuidkust. Marleen is een intelligent maar dromerig meisje. Ze doet vrijwilligerswerk in een bejaardentehuis in een dorp in Zuid Spanje. Hoewel Vince en Marleen elkaar niet lijken te begrijpen, ervaren zij een onweerstaanbare aantrekkingskracht. Er bloeit een gepassioneerde en onvermijdelijke liefdesaffaire tussen hen op. Maar op den duur begrijpen zij dat hun liefde voor elkaar hun beider ondergang zal betekenen.

De opnamen voor Zwarte Zwanen, geregisseerd door speelfilmdebutant Colette Bothof en met Carice van Houten en Dragan Bakema in de hoofdrol, vonden plaats in 2003 in Spanje. Mede door financieringsproblemen kwam de film pas in de zomer van 2005 in de zalen. Oorspronkelijk stond men al in 2000 klaar om te gaan draaien, maar ook toen gooiden financieringsproblemen roet in het eten. Op het Nederlands Film Festival van 2005 won de film een Gouden Kalf voor Beste sounddesign. Tegelijkertijd kreeg de film een Gouden Ui voor de grootste flop van het jaar; met een budget van een miljoen euro wist de film slechts 978 betalende bezoekers te trekken.

De titel van de film duidt op het Oud-Hollandse kinderliedje waarin witte en zwarte zwanen symbool staan voor engelen die mensen bij geboorte (wit) en dood (zwart) begeleiden:

‘Witte zwanen, zwarte zwanen. Wie wil er mee naar Engelland varen? Engelland is gesloten: de sleutel is gebroken. Is er dan geen timmerman, die de sleutel maken kan?’

De pers
De film werd vernietigend ontvangen door de Nederlandse pers. Enkele reacties:

“Zwarte Zwanen heeft lang op de plank gelegen en komt nu zonder veel fanfare in de bioscopen. De redenen zijn zeker bij de climax van de film zonneklaar. Wat een treurnis, je zou er zo de zee van inlopen.” (Spits)

“Broeierig wordt het niet, ondanks het wel weer fraaie, bewogen camerawerk en de sfeerrijke soundtrack. Toenadering, bindingsangst, automutilatie, goedmaakseks: Bothof en Steenbergen halen het allemaal overhoop.” (De Volkskrant)

“Maar hoe arty de camera de personages ook op de huid zit, écht dichtbij komt de kijker nooit. Hiervoor weten we te weinig over de achtergrond van de getormenteerde tortelduifjes.” (NL20)

“Het grote probleem van Zwarte Zwanen lijkt het plotloze script. Het verhaal bestaat uit een opeenstapeling van losse heftige emoties die steeds zo uit proportie zijn, dat de samenhang en wisselwerking moeilijk te volgen zijn.” (Filfmocus)

Colette Bothof – de regisseuse
Colette Bothof (1962, Zimbabwe) volgde de Nederlandse Film en Televisie Academie. Zij is scenarist en regisseur van films en televisiedrama’s. Haar televisiefilm Dwaalgast won in 2003 een Gouden Kalf. Ook maakte ze enkele korte films, waaronder One Way Ticket to Oblivion (1993), The Attack (1996) en Mermaid (1999).

Bothof over de film: “Het is een gruwelijk, maar mooi sprookje over de liefde. Zowel de schrijver (Arend Steenbergen, red.) als ik hebben wel een zwarte kant in ons, waar de donkere kant van het verhaal vandaan komt. De witte en zwarte zwanen staan ook voor de blije en donkere kanten van het leven; het leven en de dood. Ik denk dat iedereen dat wel in zich heeft. (…) Er is oorspronkelijk meer dialoog opgenomen, maar wel met het idee dat er veel zou sneuvelen. We hebben de film niet zozeer willen maken als een verhaal van A tot Z, maar meer als een roes waar je ook in zit als je vreselijk verliefd bent of als het misgaat … alsof je in een soort tunnel komt van liefde, extase en paniek wanneer het misgaat.” (IFFR 2005, VPRO-journaal)

Carice van Houten
“Films als Suzy Q, AmnesiA en Ik omhels je met 1000 Armen, waarin Van Houten een hoofdrol speelt, worden door de verfijnde aanpak van de actrice naar een hoger niveau getild. Met veelzeggende gezichtsuitdrukkingen en subtiele gebaren weet Van Houten haar personages een dynamisch gezicht mee te geven en van meerdere lagen te voorzien. Extroverte en ogenschijnlijk minder gepolijste rollen zoals in Knetter en Alles is Liefde passen echter ook perfect in haar straatje. De wat verwarde en impulsieve handelswijze van haar karakters wordt door Van Houten met verve van een charmante en aandoenlijke rand voorzien.” Lees hier een volledig profiel.

DVD details Zwarte Zwanen
Marleen (Carice van Houten), een dromerige, jonge vrouw, doet vrijwilligerswerk in Zuid-Spanje. Wanneer ze de vrijgevochten Vince (Dragan Bakema) op het Spaanse strand ontmoet, slaat de vonk direct over. De twee storten zich in een stomende relatie. Met alle gevolgen van dien.

Speelduur
ca. 87 minuten
Distributie
A-Film
Release datum DVD
2 juli 2010
Verpakking
Keepcase
Regio
2
Beeld
4:3 Letterboxed (1,85)
Geluid
Dolby Digital 2.0 – Nederlands
Ondertiteling
Nederlands
Extra’s
Geen