FILM
M.J. Brusse schreef in 1903 het boek Boefje, over een Rotterdams straatschoffie, Jantje Grovers, met een hart van goud. In 1922 werd op aanraden van toneelleider Cor van der Lugt Melsert een toneelstuk naar het boek gemaakt. Voor de rol van ‘Boefje’ tekende Annie van Ees, diens vrouw. Het stuk werd een ongekend succes. Van Ees zou uiteindelijk honderden keren op de planken verschijnen als het welwillende, maar verwaarloosde jongetje.
Met de komst van de geluidsfilm werden de geruchten over een op handen zijnde verfilming van Brusse’s boek steeds sterker. Toch duurde het nog tot 1939 voordat er daadwerkelijk besloten werd het razend populaire boek te vertalen naar het witte doek. Voor de hoofdrol van de twaalfjarige Jan Grovers dacht men vanzelfsprekend aan Annie van Ees, maar Van Ees was inmiddels vijfenveertig jaar oud en men twijfelde of zij nog wel geloofwaardig over zou komen. De proefopnamen overtuigden de makers echter en Van Ees mocht zodoende ook in de filmversie in de huid kruipen van ‘Boefje’.
Carl Zuckmayer schreef het scenario. Zuckmayer oogstte begin jaren dertig veel lof voor zijn scenario’s voor Der Hauptmann von Köpenick en Der blaue Engel. Was in het boek de schrijver zelf nog een soort van begeleider van Jantje, in de film werd dit een pastoor. Voor de regie tekende Detlef Sierck, wederom een uit Duitsland gevluchte regisseur. Hij zou later onder de naam Douglas Sirk in Amerika een aantal grote kassuccessen regisseren.
Boefje vertelt het verhaal van de twaalfjarige Jan Grovers alias ‘boefje’, die samen met zijn vriend Piet Puk voor onrust zorgt in het Rotterdamse havengebied. Iedereen keert zich tegen Jan en ziet hem als een lastig en onhandelbaar kind. De pastoor gelooft echter in de onschuld van Jan en neemt hem onder zijn hoede. Na een ongelukkig incident komt Jan terecht in een opvoedingsgesticht. Hij weet echter te ontsnappen en voegt zich opnieuw bij zijn vriend Piet. Opnieuw zorgen ze samen voor de nodige onrust. De pastoor blijft ondertussen heilig geloven in de goede bedoelingen van Jan.
De film kan worden gezien als een kruising tussen Kruimeltje en Ciske de Rat. In beide films is er een hoofdrol weggelegd voor een eerlijke en oprechte kwajongen, met een hart van goud. Pak nu de kwajongensstreken uit Kruimeltje en de helpende hand van de onderwijzer uit Ciske de Rat, en Boefje is geboren. Helaas mist de film het komische gehalte van eerstgenoemde film en het dramatische element uit de tweede. Pas richting het einde wordt de geboden ruimte tot komedie en drama af en toe benut. Als geheel ontbreekt het de film echter aan momenten en een duidelijke spanningsboog, waardoor al met al een lege indruk niet te vermijden valt.
Dat Sierck tijdens de draaiperiode reeds bezig was met de plannen om het Europese continent te ontvluchten, is duidelijk terug te zien in het eindresultaat. Zijn regie is plichtmatig en statisch. Vooral zijn spelregie laat in Boefje veel te wensen over. Een groot deel van de cast speelt opdringerig en schreeuwerig. Hoofdrolspeelster Annie van Ees maakt zich hieraan het meest schuldig. Op toneel is een dergelijke houding bijna noodzaak, op film werkt het echter al snel op de zenuwen van de kijker. Bovendien is haar geschreeuw door het geforceerde Rotterdamse accent vaak onverstaanbaar. Hierdoor zijn een aantal dialoogscènes gewoon niet te volgen.
Visueel zit de film beter in elkaar. Naast de fraai ogende buitenopnames van Rotterdam dragen ook de in de studio nagebouwde steegjes en binnenplaatsen bij aan de authentieke sfeer die het geheel uitstraalt. Boefje is een rechtlijnige en weinig enerverende film, die enigszins gered wordt door het fraai weergegeven Rotterdam van begin twintigste eeuw.
Waardering: ** half
BEELD
De print van Boefje is enkele jaren geleden gerestaureerd, aan het resultaat te zien was deze restauratie echter niet al te grondig en lijkt ze zich voornamelijk op het contrast en detailniveau te hebben geconcentreerd. Deze zijn in de meeste scènes namelijk nog opvallend goed. Wel wordt de print geteisterd door springers en is er – zeker in de tweede helft van de film – vrij veel beeldvuil aanwezig in de vorm van spetters, vlekjes en filmspots.
GELUID
Het geluid staat in een Dolby Digital 2.0 (224 kb/s) track op de dvd. Het geluid klinkt erg matig. Buiten de constant aanwezige achtergrondruis zijn er tevens enkele grotere beschadigingen op te merken. Ook is het frequentiebereik zeer beperkt, waardoor een aantal acteurs en actrices moeilijk te verstaan zijn. De dialogen zijn hierdoor soms moeilijk te volgen.
EXTRA’S
Wat menu’s en extra’s betreft ook dit keer geen veranderingen. Via de statische en makkelijk te bedienen menu’s is het mogelijk naar de hoofdstukindeling of naar de extra’s te gaan.
Als eerste extra vinden we een tekstscherm terug met de nodige achtergrondinformatie over de film. Hierin wordt in een aantal pagina’s informatie gegeven over de productie. Ook wordt er nog een opsomming gegeven van de cast en crew van de film. Daarnaast vinden we ook nog een fotogalerie terug, waarbij in anderhalve minuut een aantal foto’s uit de film op het scherm voorbij komen.
Speelduur
ca. 87 minuten
Distributie
TDM Entertainment
Filmmuseum
Release datum DVD
17 april 2007
Verpakking
Keepcase
Regio
2
Beeld
4:3 Fullscreen
Geluid
Dolby Digital 2.0 – Nederlands
Ondertiteling
Geen
Extra’s
Tekstschermen
Fotogalerij
Met dank aan TDM Entertainment voor het beschikbaar stellen van deze dvd !