N.B: de filmversie van Thomas en Senior op het Spoor van Brute Berend is later als vierdelige serie door de NCRV op televisie uitgezonden. De productie staat in deze vorm op de dvd. Er zijn geen significante verschillen tussen de film en serie. Enkel het het begin is anders. Waar we in de filmversie zien hoe Thomas opstaat, zich klaarmaakt voor school en daarna op de fiets stapt, begint de serie gelijk met een fietsende Thomas. Voor de rest zijn beide versies identiek.
FILM
In de zomer van 1984 vonden in Soest tegelijkertijd de opnames van de serie Thomas en Senior en de Grote Goudroof en de speelfilm Thomas en Senior op het Spoor van Brute Berend plaats. Om het publiek alvast kennis te laten maken met en warm te laten lopen voor het duo Thomas en Senior, werd in oktober van 1985 gestart met het uitzenden van de serie. In november van datzelfde jaar verscheen vervolgens de film in de bioscopen. De serie diende aldus als een soort van ‘prequel’, die echter niet noodzakelijkerwijs gezien diende te worden om de speelfilm te begrijpen. De film betekende voor filmmaker Karst van der Meulen alweer zijn zevende bioscoopproductie en zijn duurste tot dan toe. Zoals al zijn werk is ook Thomas en Senior op het Spoor van Brute Berend een schoolvoorbeeld van een universele productie, die al decennialang (jeugdige) kijkers aan de buis gekluisterd houdt. De film laat echter ook zien dat er in de twintig jaar die inmiddels verstreken zijn veel veranderd is in Nederland.
De gemoedelijke, onbezorgde sfeer, de wijkagent, een straat vol dezelfde (primitieve) auto’s, open tuinen en zelfs de zon – het zijn zomaar wat objecten en aspecten uit het dagelijkse leven van toen die je nu nergens meer tegenkomt. Tegenwoordig heerst er chaos, heeft niemand tijd voor een klein gesprekje, is de wijkagent in geen velden of wegen te bekennen, probeert iedereen in de straat elkaar te overtreffen met de nieuwste auto, zijn tuinen liefst zo hoog mogelijk omheind en is de zon in geen velden of wegen te bekennen; alsof ook die niet meer tevoorschijn durft te komen in een samenleving waarin plezier en behulpzaamheid vervangen is door commercie en eigenbelang. Deze laatste constatering moet ook Van der Meulen al met een vooruitziende blik hebben gedaan, want het zijn exact de twee thema’s die centraal staan in de film.
De wijze waarop Van der Meulen deze maatschappelijke kritiek in zijn film verwerkt is echter dermate luchtig en vrijblijvend dat het statement wel wordt gemaakt, maar er geen moraal door de strot wordt geduwd. Net als in bijvoorbeeld Peter en de Vliegende Autobus (1976) – waarin de omgang met een invalide klasgenootje de hoofdrol speelt – en De Bende van Hiernaast – waarin discriminatie en racisme centraal staan – gaat het Van der Meulen primair om één ding: het serieus nemen van de jeugd. Dit blijkt niet alleen doordat hij in Brute Berend onderwerpen als commercie en het belang van vrienden een belangrijke rol laat spelen, maar met name door de wijze waarop hij dit doet: ze opmerken, constateren, tonen, maar nergens nog eens expliciet noemen. Een ander en niet minder belangrijk doel is vanzelfsprekend het vermaken van de jeugd, en ook hierin slaagt Van der Meulen wederom opperbest.
Buiten het feit dat hij spanning, humor en actie voldoende afwisselt, waardoor er altijd wel iets te beleven valt voor de toeschouwer, is het vooral de herkenbaarheid van datgene wat getoond wordt welke een grote rol speelt. Het scenario van de regisseur en co-scenarist Piet Geelhoed weet zoals altijd treffende situaties te beschrijven, waarin échte mensen terecht komen. In dit geval betreft het de twaalfjarige Thomas en de bejaarde meneer Van Dijk, die in zijn omgeving ‘Senior’ wordt genoemd. Samen raken ze op vreemde wijze betrokken bij de nalatenschap van een vroegere zeerover, beter bekend als ‘Brute Berend’. Hieromheen is een heel complot verweven, waardoor er allerlei spannende, komische en benarde situaties ontstaan.
Met de flair die kenmerkend is voor zelfverzekerde regisseurs loodst Van der Meulen de kijker vervolgens door de film heen. Het hoge tempo, de gelikte montage, de prima muziek van Tonny Eyk en het spontane spel van de (jeugdige) cast maken van Thomas en Senior op het Spoor van Brute Berend een vermakelijk, spannend en tijdloos avontuur. Niet alleen voor de jeugdige kijker van nu, maar ook voor de wat oudere kijker, die met verlangen terugkijkt naar een tijd die nimmer terugkeert, een tijd die Van der Meulen en zijn vaste cameraman Fred Tammes beeldschoon registreren.
Waardering: ****
BEELD
Net als bij de televisieserie Thomas en Senior en de Grote Goudroof lijkt men ook voor deze release gebruik te hebben gemaakt van de uitzendbanden die de afgelopen jaren gebruikt zijn voor de herhalingen van de serie. De kwaliteit hiervan is degelijk. Echt helder en scherp oogt de print niet, maar afgezien van wat kleine beschadigingen valt er weinig te klagen. Enkel de kleurbalans oog erg flets, waardoor het contrast niet bijster hoog scoort en de print wat grauw oogt. Voor een televisieserie als deze echter een acceptabele print.
GELUID
Het geluid staat in een simpele Dolby Digital 2.0 track (224 kb/s) op het schijfje. Over de geluidsband kunnen we eveneens vrijwel hetzelfde zeggen als bij de release van zijn voorganger. De dialogen komen goed verstaanbaar uit de speakers en de sfeervolle score van Tonny Eyk laat eveneens een heldere indruk achter. Het is jammer dat de track weinig laag of dynamiek kent, maar gezien de middelen waarmee de serie gedraaid (en het geluid dus opgenomen) is mag dit geen verbazing wekken.
EXTRA’S
Het geanimeerde menu van de dvd is voorzien van achtergrondmuziek uit de serie. De afleveringen zijn dit keer niet opgedeeld in hoofdstukken. Voordat het hoofdmenu opstart, worden we getrakteerd op enkel promotrailers voor andere releases van Just Entertainment. Jammer genoeg zijn deze op geen enkele wijze te omzeilen. Een slechte ontwikkeling, die de laatste tijd standaard lijkt te zijn bij releases van Just Entertainment. Inhoudelijke extra’s zijn helaas nergens te bekennen.
Speelduur
ca. 110 minuten
Distributie
Just Entertainment
Release datum DVD
14 februari 2008
Verpakking
Keepcase
Regio
2
Beeld
1.33:1
Geluid
Dolby Digital 2.0 – Nederlands
Ondertiteling
Geen
Extra’s
Cross-promotionele trailers
Met dank aan Just Entertainment voor het beschikbaar stellen van deze DVD !
Hallo,
Ik wil graag de dvd van thomas en senior op spoor van brute berend, maar kan hem helemaal nergens vinden weten jullie misschien waar ik die kan vinden.
met vriendelijke groet
kim van kessel
Hoi Kim,
Helaas is de DVD out of print en momenteel niet leverbaar. Ons is nog niks bekend over een eventuele re-release. Hou onze releaselijst goed in de gaten. Zodra we iets weten, zal dat daar verschijnen.
Met vriendelijke groet,
Guido
Ik wil, geef ut, dat daaro hiero, hmmm hihihihihih. uhhhhh, ìk dat hebben , dan voor mij ooohh wat leuk zeg.