“Gangsters knuffelen soms ook”
Mannen zo groot als beren die worstelen met eergevoel, broederschap en de maatschappij. De documentairefilm Crips – Strapped ’n Strong geeft een beeld van de Haagse Main Triad Crips en hun ‘deathstyle’, een levensstijl waarin de liefde voor het bestaan twijfelachtig is. De film is geen rapclip vol sexy vrouwen en verheerlijking van geweld. Het is een veelzijdig portret van een gang vol gevaarlijke knuffelberen die regisseurs Joost van der Valk en Mags Gavan heel knap voor hun camera wisten te krijgen.
Criminelen
Dat er in Nederlandse buitenwijken mensen rondhangen die onvoldoende aandacht in hun jeugd kregen, zich nergens thuis voelen en crimineel zijn geworden, dat wisten we al. Maar zo openlijk als in Crips treden ze niet vaak naar buiten. Schaamteloos worden er drugstransporten voorbereid, wordt er gepraat over eerdere liquidaties en zijn er appartementen in beeld waar de bloedspetters nog op de muur zitten.
Keylow is de leider van de gang en probeert iedereen bij elkaar te houden. Santos wordt door de onderwereld gezocht en is ondergedoken. Main C komt uit de gevangenis en wil niet meer terug in de Crips-gang. Hij zoekt werk om voor zijn kinderen te zorgen, die hij al veel te lang niet gezien heeft.
Pulp Fiction
Wanneer Main C vrij komt haalt Keylow hem op uit de gevangenis. Ze worden tot zijn opluchting niet opgewacht door een andere bende en tevreden zit de gangleider achterin de auto met zijn revolver te zwaaien, alsof het een film van Quentin Tarantino betreft. Maar dit pistool gaat niet af: Crips is een documentaire, ook al ligt het leven van de Crips-leden soms dichter bij Pulp Fiction dan bij de alledaagse werkelijkheid. Verbluffend is het om te zien wat er allemaal van het gangsterwereldje gefilmd mag worden; wanneer de camera niet mee kan bij een deal draagt Keylow zelfs een draadloos microfoontje, zodat het gesprek toch nog te horen is.
Valkuil
Documentaires over gangsters proberen hun onderwerp vaak zo te brengen dat het zo stoer mogelijk overkomt. Ze zetten de criminelen dan in contrast met de rest van de maatschappij, zodat het publiek denkt: ‘gebeurt dit werkelijk in een land als de onze?’. Joost van der Valk en Mags Gavan zijn verstandiger. Misschien lijkt Crips Strapped ’n Strong in de eerste minuten nog een schokeffect te willen bewerkstelligen, al snel gaat de film verder en ontstaat er een meerzijdig beeld van de bendeleden. Slechts sporadisch wordt het overdreven, door het gebruik van wie-is-de-mol-achtige tekstbalken, tikmachinegeluiden en geweerschoten. Het past niet bij de rest van de documentaire, waarin vooral op inhoudelijk vlak, heel veel is om van te houden.
Boeiend wordt het vooral als de regisseurs kleine fragmenten laten zien van wat er in het hoofd van de schurken omgaat. Zo praat Keylow eerlijk over zijn twijfels wanneer hij met zijn kameraden Los Angeles bezoekt, de plek waar de internationale Crips-gang ontstaan is: ‘In deze stad zie je pas echt dat je niets met de bende opschiet. Er is geen verheerlijking. We verdedigen slechts onze grond, waar dat ook is. Want waar we echt vandaan komen, dat weten we niet meer.’
Thuis
In hun geboorteland voelen de Crips zich niet thuis, maar in Nederland al helemaal niet. ‘Jullie’, zeggen de mannen tegen de regisseur. Het contrast met de rest van ons kikkerlandje mag duidelijk zijn. Een iele advocaat in toga legt een Crips-lid uit wat het probleem is bij de rechtzaak van zijn vriend. ‘Hij had zoveel wapens bij zich, een revolver, een elektroshockwapen, bivakmutsen, ducktape, pantykousen. Dan ga je niet even bij iemand op de koffie, zulke voorbereidingshandelingen zijn strafbaar.’ Elf maanden straf krijgt het Crips-lid. ‘Zomervakantie noemen wij dat’, zegt zijn kameraad.
De gebroederlijkheid en machtsstatus van de Main Triad Crips zijn aanstekelijk .De aantrekkingskracht van de bende op jongeren is te begrijpen, ook al verheerlijkt de film dit gewelddadige leven niet. De kracht van Crips Strapped ’n Strong zit ‘m vooral in de momenten waarin de mens achter de crimineel een gezicht krijgt. Soms ontstaat er dan een gevoel van medeleven bij het kijken naar de gewelddadige mannen. De oprechte, schokkende verhalen over vooral hun jeugd doen soms zelfs pijn. Je zou ze op die momenten haast troostend willen knuffelen, als je zou durven.
Waardering: *** half
Crips – Strapped ‘n strong (2009) Regie: Joost van der Valk en Mags Gavan Scenario: n.v.t. Producent: Sylvia Baan en Annemiek van der Hell Camera: Marco Nauta en Joost van der Valk Muziek: n.v.t. Montage: Patrick Janssens Met: Keylow, Main C, Santos, e.v.a. Taal: Nederlands, Surinaams, Engels Duur van de film: 84 minuten / Kleur Te zien vanaf : 16 april 2009 |
Reacties zijn gesloten.