web analytics

Recensie: Parradox

Reacties zijn gesloten


Wie Pim de la Parra ooit heeft ontmoet, kan niet anders dan gevallen zijn voor de charmes, het enthousiasme en doorzettingsvermogen van de kleine, tengere filmmaker. Praten kan hij als de beste – grappig, vlot en vol overgave. Het maakt hem innemend, maar op het oog ook moeilijk te doorgronden. Regisseur In-Soo Radstake
(Made in Korea) doet in Parradox een poging, en slaagt met vlag en wimpel.

Pionier
Samen met Wim Verstappen stond De la Parra midden jaren zestig aan de wieg van de Nederlandse filmindustrie, was hij in het decennium erna verantwoordelijk voor belangwekkende films als Blue Movie (1971) en Wan Pipel (1976) en wierp hij zich vanaf de jaren tachtig op als mentor en motor voor veel jong talent.

Jarenlang werden zijn inspanningen voor de vaderlandse filmindustrie echter vergeten, maar sinds de toekenning van het Gouden Kalf-speld in 2008, als erkenning voor het pionierswerk dat hij heeft verricht voor filmend Nederland en Suriname, lijkt het tij gekeerd. Nadat eerder dit jaar al bekend werd dat zijn volledige oeuvre grondig wordt gerestaureerd, krijgt De la Parra met Parradox een waardig, meeslepend en ontroerend eerbetoon.

Parradox
Regisseur In-Soo Radstake gaat in de documentaire op zoek naar het ware gezicht van De la Parra. Want achter de bijna clowneske verschijning en een waterval aan woorden, die van Pim een innemend en motiverend persoon maken, gaat meer schuil dan enkel een stroom aan leuke anekdotes. Maar maak het maar eens zichtbaar. Als geboren acteur en entertainer weet De la Parra namelijk als geen ander een gesprek naar zijn hand te zetten en de controle over te nemen.

Het overkwam ook Radstake, zoals in Parradox – een titel die hoofdzakelijk staat voor de tegenstrijdigheid in de openbare verschijning van De la Parra – duidelijk te zien is. Herhaaldelijk wordt getracht hem de regie uit handen te nemen of het gesprek in een bepaalde richting te duwen. Het zorgt voor enkele treffende scènes, waarin Pim enerzijds zijn innerlijke strijd onbewust bloot legt, en anderzijds zo nu en dan gedwongen wordt zijn werkelijke gevoel te tonen, al is het maar impliciet.

Speels
Geheel in stijl van de speelsheid waarmee de inmiddels bijna zeventigjarige filmmaker in het leven staat, is Parradox een vlot en pakkend geheel geworden, voorzien van een fijne vormgeving en sfeervolle, rake muziek. Niet alleen krijg je binnen anderhalf uur genoeg achtergrondinformatie over Pim als filmmaker – kracht bij gezet door vele filmfragmenten en interviews met onder meer Paul Verhoeven, Frans Weisz en Paul Ruven –, nog meer toont Radstake De la Parra zoals die zich – naar eigen zeggen in het begin van de film – niet wilde laten zien; kwetsbaar, openhartig en emotioneel.

Het levert ontroerende scènes op, waarin niet alleen de kijker, maar ook De la Parra geconfronteerd wordt met zichzelf, zijn verleden en karakter. Een treffend voorbeeld is de sequentie waarin hij en actrice Willeke van Ammelrooy – die hij in 1976 tijdens de opnamen van Wan Pipel zo beledigde dat het innige contact tussen de twee nadien volledig verbroken werd – hun slepende conflict uitspreken. Je ziet aan Pims houding en blik in de ogen dat het hem raakt. Juist door zijn actieve en speelse voorkomen in het dagelijkse leven krijgen dit soort scènes een enorme kracht en wordt het ware gezicht van De la Parra blootgelegd.

Ontroerend
Het beste is door Radstake echter tot het laatste bewaard. Na enkele ontroerende sequenties door de documentaire heen, bereikt de film haar emotionele hoogtepunt in de scène waarin De la Parra een eerste versie van Parradox aanschouwt in een bioscoop in Suriname. Alles wat De la Parra in de voorgaande zeventig minuten, meer en minder geslaagd, verborgen probeerde te houden, kan hij nu niet meer tegenhouden. De ontwapenende lach, de speelse trek om zijn mond, maar vooral de twinkeling en tranen in zijn ogen leggen de paradox van Pim bloot. “Alles is waar en niet waar, misschien,” zegt hij altijd. Maar hier zien we hem echt, kijken we recht in zijn ziel.

Parradox is zo niet alleen voor de liefhebber van De la Parra of (de Nederlandse) film een boeiend en interessant document, maar voor iedereen die zich even helemaal wil verliezen in een andere wereld. Want dat is wat Parradox doet: je op een vermakelijke, meeslepende en ontroerende wijze meenemen naar de wondere wereld van Prins Pim.

Waardering: **** half

Parradox (2010)
Regie:
In-Soo Radstake
Scenario: In-Soor Radstake en Lieke van den Ouwelant
 Camera: Jefrim Rothuizen
Producent: San Fu Maltha, In-Soo Radstake, Bruno Felix, Femke Wolting
Montage: Noud Holtman
Muziek: Nando Eweg
Taal: Nederlands
Speelduur: 80 minuten/ Kleur
Te zien vanaf: 9 december 2010

Reacties zijn gesloten.