Exotische vogels verdwijnen in een grote stofwolk als vrachtwagens langsdenderen, een gordeldier duikt zijn hol in. En die grote machine die sojabonen uitspuugt lijkt wel op een prehistorisch monster. Maar even later ziet dat eten in een Nederlandse keuken er toch wel verleidelijk lekker uit. De eerste paar minuten van Smakelijk Eten! laten al kort zien hoe het werkt: onwetendheid is zalig.
Helder en eerlijk
Walther Grotenhuis velt geen oordelen en belicht het verhaal achter ons eten van beide kanten. De documentairemaker vertelt in een voice-over hoe hij als kind zijn Hollandse kost plaats zag maken voor voedsel uit verre streken. Het is allemaal zo vanzelfsprekend; niemand lijkt zich af te vragen wat er moet gebeuren voordat een zak garnalen in de supermarkt ligt. Grotenhuis laat dat op een heldere manier zien, zonder zijn eigen visie te veel naar voren te laten komen.
Uiteindelijk is het aan de kijker om te oordelen. Houdt u op met het kopen van Filipijnse garnalen bij het zien van arme kleine boeren die worden weggeconcurreerd door een rijke vent? Of is de schijnbaar veiligere en economischere werkwijze van die man misschien wel beter voor de industrie?
Complexe problemen
Bij ieder voorbeeld dat Grotenhuis aanhaalt zijn beide kanten van het verhaal begrijpelijk. De concurrentie eist slachtoffers, maar hoe zou het zijn zonder zo’n grote industrie? Die vraag wordt het sterkst opgeroepen bij de bonenproductie in Kenia. Miljoenen mensen die er werk door hebben, maar het gaat ten koste van anderen. Planten eisen veel water, waardoor arme Kenianen omkomen van de dorst. Beelden van een groep mensen die wanhopig hun jerrycans ophouden om water te krijgen zijn onthutsend, juist omdat het probleem geen duidelijke oplossing heeft.
Smakelijk Eten! geeft een goed beeld over hoe de mens zich vooral om zijn eigen bestaan bekommert en de oogkleppen opzet als anderen daar de dupe van worden. Indirect wordt daar ook de kijker mee aangesproken. Die krijgt geen concrete oplossingen, maar wordt wel meer bewust gemaakt van het feit dat ook de westerse consument een belangrijke rol speelt terwijl hij argeloos doorwinkelt.
Waardering: *** 1/2
Smakelijk Eten! (2011)
Regie en script: Walther Grotenhuis
Producent: Wouter Snip, Mark Daems en Bram Crols
Camera: André Luis da Cunha en Adri Schrover
Montage: Mario Steenbergen
Muziek: Johan Hoogewijs
Research: Cinta Forger en Walther Grotenhuis
Taal: Nederlands, Engels
Speelduur: 90 minuten / Kleur
Te zien vanaf: 10 maart 2011