Hanro Smitsman maakte de afgelopen jaren indruk met zijn historische telefilms Skin (2008) en De Punt (2009). In De laatste Reis van Meneer van Leeuwen concentreert de regisseur zich op de verstoorde familierelatie tussen twee broers en hun aan Alzheimer lijdende vader.

Intiem
Met Frits Lambrechts in de hoofdrol verzekert Smitsman zich van een stevig fundament. De acteur, die in de telefilm Sloophamer (2003) al indruk maakte als verwarde man op leeftijd, is zowel verbaal als non-verbaal ongekend charismatisch en weet de sluier van weemoed, verdriet en melancholie die zijn personage omgeeft treffend weer te geven. In samenspel met Mike Reus en Ronald Top (zijn twee zoons) levert dit een aantal intieme spelscènes op, zoals die inmiddels kenmerkend zijn voor Smitsmans fijnzinnige gevoel voor dramatiek en subtiliteit.

Dun
Toch maakt De laatste Reis van Meneer van Leeuwen minder indruk dan haar voorgangers. De film kent, ondanks de voortdurend op scherp staande onderlinge relaties tussen de drie hoofdpersonages, een nogal dunne spanningsboog en weinig verheffende verhaallijn.

Centraal in het door Paul Ruven en Smitsman geschreven scenario staat een dramatische gebeurtenis tijdens een tuinfeest in de jeugd van beide broers. Getekend voor het leven hebben vader en zijn twee zoons nadien de draad weer opgepakt, maar nu vader het niet langer alleen uithoudt op zijn boerderij en naar een verpleegtehuis moet, doen de nimmer uitgesproken emoties de gemoederen hoog opblazen.

Lieflijk
In potentie een aardig gegeven voor een avondvullende speelfilm, ware het niet het verhaal zich nogal voortkabbelt zonder ook maar naar een climax toe te werken. De film schippert tussen een intiem, dramatisch familieportret en een aandoenlijk portret van de vader, die zich niet thuis voelt in zijn nieuwe omgeving en balanceert op de dunne rand tussen werkelijkheid en fantasie, heldere en minder heldere momenten.

Samengevoegd levert het een onderhoudende film op die zo zijn momenten kent, maar vaak bekruipt je als kijker het gevoel dat een iets duidelijkere focus meer spektakel had opgeleverd. Het blijft nu allemaal wat tam en braaf, een gevoel dat versterkt wordt door de prachtige, zo nu en dan bijna feeërieke fotografie van Joost Rietdijk en gevoelige soundtrack van Matijs Wessels en Floris Verbeij.

Waardering: ***

Op televisie: zaterdag 17 juli, 20.15 uur, Nederland 2.