“Het intense geluk dat je kunt ervaren door samen met mensen on the spot iets te creëren blijft de beste drug ever.”
De laatste jaren is de Vlaamse film bezig aan een imposante opmars. Zowel nationaal als internationaal zijn pers en publiek overwegend enthousiast en spreekt men vol lof over de ‘nieuwe Vlaamse film’. Veel recente films, waaronder Ben X, Aanrijding in Moscou en Man zkt. Vrouw waren box-office hits en wisten diverse internationale prijzen in de wacht te slepen. Wat de films gemeen hebben, is dat ze veelal gemaakt zijn door debuterende of beginnende cineasten met een duidelijk eigen visie en stijl. Ook het speelfilmdebuut van Pieter van Hees, Linkeroever, hoort in dit rijtje thuis. NeerlandsFilmdoek sprak, mede naar aanleiding van de dvd-release van de film komende dinsdag (11 november 2008), met Van Hees.
Linkeroever
De horror-thriller-drama Linkeroever is het eerste deel uit Van Hees’ trilogie ‘Anatomie van Liefde en Pijn’. De film vertelt het verhaal van de jonge atelete Marie. Marie is erg gelukkig wanneer ze kan intrekken bij haar nieuwe vriend, tot ze ontdekt dat er in één van de kelders van zijn flatgebouw een vreemd zwart gat is. Haar vriend overtuigt haar dat ze dingen ziet die er niet zijn en dat dat te wijten is aan haar revalidatie na een sportblessure. Hoe meer ze door dat gat bezeten raakt, hoe meer ze van haar omgeving gaat vervreemden.
Voor Van Hees debuteerde met Linkeroever, regisseerde hij al enkele korte films – waaronder Black XXX-mas, Belgium strikes back en Penalty – en de voetbalscènes van de film Buitenspel, de Vlaamse variant van In Oranje. Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan zijn tweede lange speelfilm Dirty Mind.
Interview
De laatste jaren is de Vlaamse film bezig aan een (inter)nationale opmars, waarvan ook Linkeroever weer een bewijs vormt. Wat is uw visie op deze ontwikkeling en waar ligt de oorzaak denkt u?
Het is voor het eerst in heel veel jaren erg opwindend om films te maken in Vlaanderen. Vroeger zat ik met mijn vrienden op café, gefrustreerd en klagend dat onze projecten steeds afgewezen werden, nu zijn mijn vrienden plots allemaal bijzonder goede films aan het draaien: Een ander zijn Geluk, Ex Drummer, Small Gods, Aanrijding in Moscou,… Ik noem het de NU-generatie. We zijn allemaal erg verschillend in aanpak en stijl, maar het zijn allemaal films die erg nu aanvoelen, die verfrissend zijn, over problemen en personages van nu. Het zijn ook films die elk een heel duidelijke identiteit hebben en angstloos nieuwe dingen proberen. Het is erg inspirerend om tussen die mensen te werken en proberen beter te doen. Op een heel andere schaal natuurlijk, maar toch een beetje dat gevoel dat er in de jaren ’70 was in de US.
De hoofdoorzaak lijkt mij vooral dat er op dit moment gewoon heel veel talent rondloopt in Vlaanderen, zowel qua regisseurs als qua cast en crew.
Linkeroever is het eerste deel uit de trilogie Anatomie van Liefde en Pijn. Kunt u iets meer over deze trilogie vertellen?
De drie films zijn erg verschillend zijn qua genre en look, maar de thema’s maken het voor mij een trilogie. In elk van de drie films staat de relatie van een koppel centraal. Als een soort filmer/wetenschapper probeer ik voor mijzelf alle geweldige, fantastische, verschrikkelijke en pijnlijke aspecten van de liefde te analyseren. In deel 1 (Linkeroever) staat het lichaam centraal, in deel 2 (Dirty Mind, dat inmiddels zo goed als klaar is) staat het brein centraal. Volgende week begin ik het derde deel te schrijven.
Qua genre heb ik mij laten leiden door de hoofdpersonages. Linkeroever wordt verteld vanuit de point of view van een jonge vrouw die met allerlei obsessies en angsten worstelt, dus is dat een psychologische thriller geworden. Dirty Mind wordt verteld vanuit het standpunt van een man die door een hersenaandoening al zijn remmingen verliest, dus dat is een tragi-komedie geworden.
Linkeroever is een behoorlijk visueel ingestelde film. Door wie of welke films heeft u u laten leiden bij het draaien van de film?
Veel van het bevreemdende, angstaanjagende dat de plek Linkeroever oproept is een gevolg van de strakke, moderne architectuur, de symmetrisch aanlegde parken en bossen. Zo’n typische droomstad uit de jaren ’50 die tot een nachtmerrie verworden is. Dat vroeg dus om een strakke, visuele aanpak. Samen met mijn bijzonder getalenteerde director of photography Nicolas Karakatsanis heb ik veel foto’s bekeken (Joel Sternfield, Henson, veel archieffoto’s ook), naast graphic novels (Charles Burns…), schilderijen van Borremans en Spilleaert en films als The Yards, The Shining, Thin Red Line. Maar op een bepaald moment hebben we dat ook allemaal opzij gelegd en ons in de eerste plaats laten inspireren door wat we voor de camera zagen.
Hoe kwam u op het idee voor de film?
Ik wilde een film maken waar je in het hoofd kruipt van een verwarde, jonge vrouw die met haar relatie worstelt. Zo extreem vanuit haar point of view vertelt dat het soms surrealistisch wordt. Ik heb de treatment samen geschreven met Dimitri Karakatsanis (van het fantastische Small Gods) en die woonde toen in één van die blokken op Linkeroever. Daar groeide het idee om de film zich op Linkeroever te laten afspelen, al heb ik Dimitri daarvan moeten overtuigen, want die wou het eerder in Noord-Frankrijk of zo situeren. Maar zo vlug ik de eerste keer op Linkeroever kwam, vielen voor mij alle stukjes van de puzzel in mekaar.
Er ligt een enorme nadruk op het beklemmende sound-design van de film. Welk gevoel wilde je de kijker meegeven?
Voor een thriller is de film nogal atypisch opgebouwd. Het duurt erg lang voor je als kijker doorhebt waar je in terecht gekomen bent. Ik hoopte op die manier de kijkervaring intenser te maken, het geheel een soort ‘echtheid’ te geven. Ik heb geprobeerd daarbij de gebruikelijke plotse shock-momenten achterwege te laten. Daardoor werd de klankband erg belangrijk om de kijker een onbehaaglijk, vervreemd gevoel te geven dat hij toch niet helemaal kan plaatsen.
Ik heb geprobeerd de kijker via de klankband hetzelfde gevoel te geven als Marie, het hoofdpersonage. Als zij naar een reeks bomen kijkt en gelukkig is, krijg je mooie muziek en zacht natuurgeluid. Als zij zich later erg slecht begint te voelen op Linkeroever, staat er veel donkerder geluid onder diezelfde natuurbeelden. Ik heb daarbij alles te danken aan Senjan Jansen (sound designer), Eavesdropper en Simon Lenski (score) en Mathieu Cox (mixage), die niet alleen erg getalenteerd zijn, maar ook voortdurend op zoek aan naar dingen die nog niet gedaan zijn. Ik ben dan ook erg trots op hun werk.
De film schept zeer duidelijk een eigen universum. Wat voor soort wereld heeft u proberen te creëren in Linkeroever?
Het echte Linkeroever was voor mij een godsgeschenk, want die plek is echt een wereld op zichzelf. Zeker als je research begint te doen en ziet wat er daar de afgelopen 500 jaar allemaal gebeurd is. Ik heb gewoon geprobeerd die wereld zo goed mogelijk te vatten in mijn film.
Tot slot: hoe is het regisseren van uw eerste speelfilm u bevallen in vergelijking met de korte films die u eerder draaide?
Het is eigenlijk hetzelfde, maar dan langer. En het gaat allemaal veel sneller. Zeker hier, omdat het zo lowbudget was. Je draait op een voormiddag, waar je bij een kortfilm drie dagen over doet. Door het lage budget had het ook iets van een studentenfilm. Voor veel mensen was het de eerste keer dat ze head of department waren, de crew was gemiddeld ook erg jong, er was geen geld voor special FX, zodat de mensen van het art departement zelf dingen in mekaar moesten knutselen in de hoop dat het zou werken. Stresserend, maar tegelijk ook heel leuk en grappig. Het intense geluk dat je kunt ervaren door samen met mensen on the spot iets te creëren bljft de beste drug ever.
De DVD van Linkeroever is vanaf dinsdag 11-11-2008 te koop. Distributie: Bridge Entertainment.
Reacties zijn gesloten.