web analytics

In Memoriam: Kees Brusse

Reacties zijn gesloten

Kees Brusse – Meester van het kleine spel

Kees_Brusse

Er zijn maar weinig acteurs in de vaderlandse filmhistorie die zo natuurlijk speelden als Kees Brusse. Brusse acteerde niet, hij was de personages die hij speelde. Er leek geen verschil te bestaan tussen de mens en de acteur Brusse. Met zijn karakteristieke stem, perfecte timing en subtiele spel wist hij op stille, ingetogen wijze en met zijn natuurlijke rust perfect de “gewone mens” neer te zetten. Kees Brusse overleed gisteren op 88-jarige leeftijd. Neerlands Filmdoek herdenkt een monument van de Nederlandse film- en televisiegeschiedenis.

Theater en televisie

Al op elfjarige leeftijd begon de lange loopbaan van Kees Brusse met een rol in Merijntje Gijzen. Tijdens de oorlog begon de zoon van de Rotterdamse auteur en journalist M.J Brusse en operazangeres Antje Ebes in de theaterwereld, om na de oorlog toe te treden tot het cabaretgezelschap van Wim Sonneveld. Hierna zou Brusse decennia lang een vanzelfsprekende verschijning blijven in nagenoeg alle moderne media. Voor de radio speelde hij in de jaren vijftig in het door Annie M.G. Schmidt geschreven Familie Doorsnee. Op televisie speelde hij in nu legendarische series waarin hij uitgroeide tot een nationale ster. Zo had hij een rol in de eerste echte Nederlandse televisieserie Pension Hommeles, de serie Maigret en als voice-over in Dagboek van een Herdershond. Daarnaast genoot hij grote bekendheid door naast Albert Mol, Martine Bijl en Sonja Barend in het panel van het spelprogramma Wie van de Drie plaats te nemen en was hij te zien in de commercials voor Shell en Zwitserleven.

Filmacteur en – regisseur
In de jaren zeventig namen ook de filmrollen toe. Zo was hij te zien in meerdere producties van Pim en Wim waaronder het legendarische Blue Movie (1971). De acteur was zich destijds van geen kwaad bewust en wist niet in wat voor film hij zou belanden. ‘Ik had geen idee waar die film over ging,’ zei Brusse ooit in een interview met het AD. ‘Pim heeft mij er min of meer ingeluisd. Ik heb Blue Movie dan ook nooit willen zien.’ Toch zou hij later schitteren in Wim Verstappens Dakota (1974) en VD (1972) wat hij zelf één van zijn beste filmrollen vond.

Zijn naam zal ook voor altijd verbonden blijven aan klassiekers als Ciske de Rat (1955), De Overval (1962) en Bert Haanstra’s Dokter Pulver Zaait Papavers (1975). Brusse was geliefd bij Haanstra en zou in maar liefst vier films van hem spelen.

Brusse zou zich naast acteur ook als regisseur laten gelden. Zo maakte hij Kermis in de regen (1962) en de geruchtmakende documentaire Mensen van morgen (1964) waarin jongeren aan het woord kwamen die openhartig spraken over hun ervaringen en idealen. Brusse maakte in de jaren negentig een aantal korte televisiedocumentaires en twee lange documentaires over het ouder worden, waaronder Vader is zo stil de laatste tijd (2002).

Australië

Kees Brusse verhuisde op latere leeftijd naar de rust en anonimiteit van Australië, waar hij uiteindelijk meer dan tien jaar zou verblijven. In 2011 verscheen zijn biografie “Herinneringen – Ovatie aan het leven”, die hij de door longemfyseem en blindheid niet meer zelf kon optekenen, waarin hij een bewogen en soms zwaar leven beschrijft. Vorig jaar kwam hij terug naar Nederland om net als Marten Toonder en John Kraaykamp in stilte te verblijven en te wachten op zijn einde in het Rosa Spierhuis in Laren.

Het icoon Kees Brusse heeft ruim vijftig jaar lang de Nederlandse televisie en filmwereld niet alleen gekleurd, verrijkt maar vooral op zijn eigen, ingetogen wijze, vormgegeven.

Foto: Opname uit de beeldengeluidwiki.nl.
Kees Brusse in 1978. Zendgemachtigde AVRO. Archief Beeld en Geluid, catalogusnummer 78736, fotonummer 24.