Sacha Polaks speelfilmdebuut Hemel werd vorige maand geselecteerd voor het filmfestival van Berlijn en won daar prompt de prijs van de internationale filmkritiek. In lovende recensies werd haar film vergeleken met Shame, een ijzersterke productie die iets daarvoor in première was gegaan. En inderdaad, daar valt iets voor te zeggen. Ook Hemel is een confronterende, aangrijpende film, waarin het getroebleerde hoofdpersonage een obsessie voor liefdeloze seks heeft. Toch moet er niet te veel aan die vergelijking worden vastgehouden.

Façade
Hemel gaat namelijk niet over de zelfdestructieve of verslavende kant van seks. Seks is niet wat het leven van hoofdpersoon Hemel beheerst. Hoewel ze regelmatig wildvreemde mannen mee naar huis neemt en ze ook zo snel mogelijk weer dumpt, lijkt ze daar zelf niet onder te lijden. Aan de oppervlakte is ze onbeschoft, asociaal en doet ze wat ze zelf wil. Maar naarmate de film vordert blijkt dat allemaal een façade te zijn.

De enige persoon met wie Hemel geen oppervlakkig contact heeft is haar vader Gijs, haar moeder overleed op jonge leeftijd. De band tussen vader en dochter ziet er hecht uit, misschien wel te hecht. Dat wordt steeds duidelijker wanneer Gijs een nieuwe vriendin krijgt. Hemel voelt zich achtergesteld en begint steeds hopelozer haar pantser dikker te maken. Duidelijk wordt dat ze helemaal niet de zelfstandige, vrijgevochten vrouw is die ze zo graag wil zijn. Van binnen verlangt ze nog altijd naar de veilige, warme liefde van haar ouders.

Vereenzaming
Wat dat betreft heeft Hemel ook wel wat weg van Nothing Personal, het sterke regiedebuut van Urszula Antoniak. Ook daarin verborg de hoofdpersoon haar vereenzaming onder een laag brutale onafhankelijkheid, die uiteindelijk steeds verder afbrokkelde. In beide gevallen levert het een fraaie film op met een sfeervolle cameravoering van Daniël Bouquet en twee hoofdrolspelers die elkaar goed aanvullen. In Hemel is oude rot Hans Dagelet degelijk als altijd, maar is het vooral debutant Hannah Hoekstra die indruk maakt, in een gelaagde en gedurfde rol.

Polaks eerste speelfilm opent wat te nadrukkelijk, maar krijgt dan steeds meer subtiliteit en diepte. Oppervlakkigheid maakt dan plaats voor een film waar je je steeds meer bij betrokken voelt. Waarin universele thema’s als ouderliefde en volwassen worden fijngevoelig worden neergezet. De slotscène is diep ontroerend.

Waardering: ****

Hemel (2012)
Regie: Sacha Polak
Scenario: Helena van der Meulen
Producent: Stienette Bosklopper
Camera: Daniël Bouquet
Montage: Axel Skovdal Roelofs
Muziek: Rutger Reinders
Met: Hannah Hoekstra, Hans Dagelet, Rifka Lodeizen, Mark Rietman, e.v.a.
Taal: Nederlands
Speelduur: 80 minuten
Te zien vanaf: 29 maart 2012